Spanje


Sinterklaas komt uit Spanje. (Tenminste in het Nederlandse verhaal) In Europa komt Sinterklaas bijvoorbeeld ook wel uit de Hemel en dit verhaal kennen we in ieder geval uit België. Zeer specifiek zien we al vroeg Spanje opduiken in teksten over Sint Nicolaas. Dan meestal met een verwijzing naar Filips II. De Tachtigjarige oorlog en de Spaanse overheersing zat de mensen hoog. Op welke wijze dit precies is gegaan is wat mysterieus, maar dat hier ergens een verband moet liggen, wel duidelijk. Sinter Klaas of Sint Nicolaas werd wel vaak als edelmanklaas afgebeeld. Misschien dat daar de oplossing van het raadsel ligt?

Dit kenmerk komt in de volgende bronnen en onderwerpen voor:

Teksten:
  1. 1316/1657 – Het volksgebruik was echter te diep ingeworteld; en in weêrwil van het verbod heeft later de viering van den St. Nicolaas-avond weder plaats gehad.
  2. 1644 – Oranje Roock: onder de vlaemsche Biekorf, verdryvende de gantsche swerm der Roomsche Honigslickers,
  3. 1678 – Een St. Nikolaas Avond – “Ze hebben in Sint Niklaas kraamen Me wat Klaas-goet opgedaan” Die men moe was in sijn Spanjen…
  4. 1709 – Sinterklaaszang, aan Fillis
  5. 1752 – Dat Sinter-klaas Den ouden baas…
  6. 1825 – De heilige gaat rond en reikt de berkenroê – Spanje (verbannen roe! niet gelukt)
  7. 1843 (1894) – Boems! d’r valt ‘n roei, en strompelt Pieter brommend uut de kas.
  8. 1849 – “Ik heb ’t nog niet vergeten, dat hij mij, verleden jaar, in zijn zak wou stoppen en meênemen naar Spanje.”
  9. 1849 (1852) – De deur slaat open en Sint-Nikolaas treedt in, Al grommend in den baard, die afstroomt van zijn kin; Een masker voor ’t gelaat – afschuwelijk van kleuren…
  10. 1870 (1872) – Zijn trouwe knecht Ruprecht verzelt hem. Schimmel is beladen met pakken en zakken vol van alle denkbare kostelijkheden, hoewel er ook een groote zak langs zijne zijden hangt, bestemd tot ontvangst van…
  11. 1898 – Vader staat op en gaat de kamer uit.
  12. 1882 – En zijn we ‘s avonds nog op straat, Dan worden we – heeft Moe gezegd – Gepakt door Jan, zijn zwarten knecht.
Tekstbron:
  1. 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (complete versie)
  2. 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (incomplete versie dbnl)
Illustraties:
  1. 1878 – Boekje: Kinderdeuntjes en Wiegeliedjes