De roe of gard is een vast onderdeel van het Sint nicolaas feest (naast zwart gezicht, zak en ketting) en alhoewel door pedagogen in de ban gedaan als attribuut nog steeds goed bekend. De roe wordt vaak als strafwerktuig gezien, waarbij er soms mee achterna gezeten of geslagen werd, maar vaker nog werd een roe in een schoen gestoken ten teken van straf of als teken dat men te oud was om cadeautjes te krijgen. In dit laatste geval werd iemand soms ook afgezouten waarbij een zakje zou in de schoen werd achter gelaten. De roe staat ook voor vruchtbaarheid, iets dat zeer zeker een rol speelt in het Nederlandse Sint Nicolaasfeest waarbij deze als goedhuwelijksman (goedheiligman) bekend stond. In de samenvloeiing van de begeleider van Sint Nicolaas en Sint Nicolaas zelf is deze andere betekenis ook belangrijk. In andere Europese landen zien we het gebruik van de roe als vruchtbaarheidssymbool nog sterker terug.
Een symbool van vruchtbaarheid uit heidense tijden ook. Dit is nog steeds zichtbaar als vruchtbare jonge vrouwen met de roe worden geslagen zoals dat in andere regio’s gebeurt en ook op de waddeneilanden nog een rol speelt. In nederland wordt de roe officieel niet meer gebruikt, maar in traditionele Sinterklaasliedjes wordt hij nog steeds genoemd. Ook inpakpapier is er vaak mee versierd net als met andere symbolen uit de Sinterklaastraditie. En ook nu de roe geen grote rol meer speelt, worden kinderen in de aanloop naar het feest vaak gewaarschuwd lief te zijn omdat ze anders geen cadeautjes krijgen. Op die manier is de roe er eigenlijk nog steeds. Sint en Piet zelf kan het niet meer schelen of de kinderen stout zijn of lief! Dat zeggen ze ook tegen de volwassenen als ze het horen! Hoewel de roe niet meer als bangmaker wordt ingezet, kan hij wel als accessoire meegedragen worden. Een teken ook van waar de figuur van Zwarte Piet vandaan komt.
NB: Andere kenmerken van de compaan van Sint zijn vaak huiden een hoorns. Soms is het zo dat een figuur alle kenmerken van de helper heeft en toch Klaas of Sinterklaas genoemd wordt. Hoe dit zit wordt verklaard in de tab Begeleiders van de Sint in Nederland onder “Vermenging van Sint Nicolaas en zijn begeleider”. en bij het kenmerk duorol.
Dit kenmerk komt in de volgende bronnen en onderwerpen voor:
Teksten: |
- 1316/1657 – Het volksgebruik was echter te diep ingeworteld; en in weêrwil van het verbod heeft later de viering van den St. Nicolaas-avond weder plaats gehad.
- 1779 – Op de markt van Sint Niklaas!
- 1814 – Dezen brengt hij, in den schoê, ,,Niets dan slechts een’ berken roê – Sint Nikolaas
- 1821 – De Bullebak – Kleinen Andries
- 1821 (1823) – Dat Sint Niklaas, manhaft, te paard,
- 1825 – De heilige gaat rond en reikt de berkenroê – Spanje (verbannen roe! niet gelukt)
- 1827 – The similarity between the Italian Beffana (Befana) and the ideal [black!] Sandy Claus of the American children is curious.
- 1829 – Nu trad de gewaande Sint Nikolaas een paar stappen naderbij en riep nog eens, met eene nagemaakte grove stem: “Zijn er ook stoute kinderen?”
- 1835/1840 – Nimmer, nimmer zal ik meer voor Sinter Klaas spelen (zwart momaangezicht)
- 1843 (1894) – Boems! d’r valt ‘n roei, en strompelt Pieter brommend uut de kas.
- 1873 – Wij hebben weinige dagen geleden, op nieuw St. Nicolaas gevierd
- 1880 – Sint Nicolaas-avond – Zwarte knecht/masker
- 1883 – Schoorsteenvegersbaas, knecht van Sinterklaas
- 1895 – Het doode Paard – W. Metz Tz.
- 1897 – Het St. Nicolaasfeest op Texel
- 1928 – Hierop staan en liggen het speelgoed, de taai-taaipoppen en suikerbeesten die Sint en Piet ‘gereeje’ hebben.
- 1934 – De zevende geschminkte Zwarte Piet
- 1810 – Sint Nicolaas Zie eens Mietje!
- 1814 – St. Nikolaas en het stoute Mietje
- 1850 (voor 1850) – Geen zwarte kop Met huiden om het lijf geslagen En hoornen op. Geen ketens ramm’len langs de keijen
- 1802 – … dat men, op den dag, die aan eenen roomschen Heiligen, St. Nikolaas genaamd, gewijd is, kerels verkleedde en zwart maakte, …
- 1821 – Al doet uw naam hen beven, Gij komt toch lekkers geven.[…] Dat nooit geen roede uw oog verschrikk’, Maar ’t loon der deugd uw ziel verkwikk’.
- 1822 – Waarom, met zoo benaauwden blik, Den schoorsteen ingekeken?… Geen bullebak is hij, geen akelig spook
- 1823 – “Met een’ zwaren stap ging hij nu langzaam in de kamer, bleef voor de kinderen staan met ene lage baard, grooten neus en eene gard in de hand.
- 1825 – zij zetten elk een’ nieuwen klomp, met hooi en haver gevuld, onder den schoorsteen, en vroegen wel vijf-en-twintig maal aan hun moeder, of zij geloofde, dat St. Nikolaas wat brengen zoude?”
- 1827 – en nu zagen wij, zoo wij meenden, duidelijk St. Nicolaas met een zwart gezigt, met eene ruige muts op, en eene zweep en roede in de hand, de deur uitsluipen.
- 1831 – “Men doet, namelijk, gelijk ieder weet, Sint-Nikolaas niet slechts verschijnen, om de kinderen vrolijk te maken,[…] met oogen van vuur, met kettingen, met beestenhuiden,
- 1834 – Daar speelt Sint Nikolaas de baas, […] Hij heeft een keten aan zijn been; Ik bid u, ga er toch niet heen,
- 1844 – of liever sporen daarvan hebben nagelaten, bewijzen de St. Nicolaas-mannen, St. N. varkens, en ander bakwerk; maar ook het geraas maken
- 1848 – En dan dat gerammel van ketens en dat geklets op klompen en dat vervaarlijk gebrom en gebrul….. foei!
- 1849 – “Ik heb ’t nog niet vergeten, dat hij mij, verleden jaar, in zijn zak wou stoppen en meênemen naar Spanje.”
- 1845 – Zie de maan schijnt door de bomen, makkers staakt uw wild geraas! (lied en muziek)
- 1849 (1852) – De deur slaat open en Sint-Nikolaas treedt in, Al grommend in den baard, die afstroomt van zijn kin; Een masker voor ’t gelaat – afschuwelijk van kleuren…
- 1860 – met de groote bisschopsmuts op het hoofd en voor het overige gehuld in een wollenkleed of in een beddelaken, vergezeld van zijnen minder heiligen dienaar, Pluto, Zwarteman, of knecht Ruprecht geheeten.”
- 1860 – Menig surprise wordt weêr verwacht
- 1860 – Kom, doe dat leelijk mom eens af
- 1860 – Misschien komt hij weer met vuurige oogen, met ketenen rammelend, in een beestenhuid… “dat praat ge hun… in nog geen eeuwen uit het hoofd.”
- 1820 – Kindereter – dat Sint Nicolaas geschenken bragt en dat hij eenen straffen vent den Kinderëter vooruitzond om te zien of zij zich zoo wel gedragen hadden…
- 1850 – Buiten het vertrek horen wij een zwaren stap en eene grove stem. […] Het is een nagemaakte Sint-Nicolaas, een schrikbeeld…
- 1860 (1861) – Amsterdammers, als goede Sint Niklaasmannen, […], in den nacht tusschen den 5den en 6den December, de schoenen en korfjes hunner kinderen met vergulde koek gevuld
- 1866 – …denk toch om je schoe […]Kreeg je morgen ‘reis een roê?
- 1869 – …hadden we kunnen vermoeden dat de angstverwekkende knecht met zijn bokkenfacie en zijn afzigtelijke horens de zoon van vaders oppasser was
- 1934 – … onder aanvoering van den echten Zwarte Piet, die de Hoofdpiet werd genoemd. (Het waren moet men weten echte negers uit Suriname, …) –
- 1915 – Children are afraid of the black servant, for he carries a long stick and a great bag.
- 1663 – Hy sit, en maeckt Sinte-Claes-garden;
- 1930 – Bij ons is er de Zwarte Piet uitgegroeid. Het woord nikker moet men niet misverstaan. Het betekent plaaggeest. Vgl. het Duitse necker.
- 1970 – Ons knechtje werd boos, hij bromde “boe hoe”, En riep: deze bengel krijgt zeker de roe! (Het knechtje van Sint Nicolaas)
- 1984 – Zwarte Piet, verhaaltjes en tekeningen van kinderen
- 1970/1980 Stoute kind’ren, zegt hij, krijgen knorren, zegt hij, of een zakje, zegt hij, met wat zout.
- 1874 – dat van eene roede geen sprake scheen te zijn, gansch in strijd met hetgeen ge in uw boekjes steeds van St. Nicolaas hadt gelezen; …
- 1877 – Hoe de goede bisschop op zijn gevleugeld paard gezeten en van zijn zwarten knecht vergezeld… halve takkenbossen bij wijze van gard in de hand.
- 1878 – … en zijn met de zak en roede gewapende knecht…
- 1884 – dat men hem later tot boeman gemaakt heeft, die bangmaakt door zijn zwarte knecht en liefst ook in roeden handelt om de stoute kinderen te straffen.
- 1792 – Elter, Geschwister und Gesinde bestreven sich um die Wetten den Kleinen, durch Mummereien Poldern und alle Alfanzereien unsers Knechts Ruprecht mit Furcht und Schrecken zu fullen, ehe sie ihnen den Himmel d.i. die Bescherungsstube aufthun.
- 1791 – … met bedreigingen van den zoognaamden bullebak, of den zwarten man, die hen zal medenemen of opeten, indien zij niet zoet zijn en daadlijk gehoorzamen?
- 1930 – dat de heilige man zich niet ontzag z’n knecht bij te staan bij het versjouwen der kist.
- 1637 – Nu op Krucken dan op Stelten, ‘t Is te deerlijck, maar Sint Felten Dans’op kromme voeten recht.
|
Tekstbron: |
- 1810 – Het leerzame prenteboekje voor kinderen
- 1821 – Voorvallen en merkwaardigheden uit het leven van den kleinen Andries
- 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (complete versie)
- 1871 – De Volksvermaken
- 1895 – Sint Nicolaas vertellingen – W. Mets
- 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (incomplete versie dbnl)
- ca. 1900 – Sint Nicolaas en zijn knecht
|
|
Begeleiders: |
- Hans Trapp
- Perchten
- Père Fouettard/Saint Fouettard/Vader Geselaar
|
Foto's: |
- 1829 – De Nederlandsche kindervriend : in gedichtjes voor de welopgevoede jeugd
- 1913 – Sint Nicolaas-optocht door Utrechtse studenten
- 1914 – Sinterklaas met zijn Pieten, Bergen op Zoom
- 1920 – Piet en Sint te paard, Bergen op Zoom
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (huisbezoek)
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet, school bezoek te Soest
- 1934 – Intocht amsterdam , met de zevende Piet
- 1935 – Vereniging ‘Sint Nicolaas voor allen’ (Nijmegen)
- 1940 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Reek
- 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 2
- 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 1
- 1944 – Intocht Sinterklaas met Pieten
- 1944 – St. Nicolaas in de schuilkelder van de school aan de Dominicanenstraat
- 1945 – Intocht Eindhoven
- 1945 – Sinterklaas bij de Vlisco
- 1948 – Intocht Marken, (maskers, roe, ketting)
- 1948 – Pieten met maskerade, roe, zak en ketting
- 1950 – Aankomst van Sint Nicolaas op het station Vught.
- 1952 – Zwarte Pieten (Sint-Ignatiuscollege te Amsterdam)
- 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten gezelschap
- 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten, Helmond
- 1952 – Zwarte Piet en Sint in Eindhoven
- 1953 – Sint op de Prins Willem I scouting groep 4 Eindhoven (ketting)
- 1960 – Intocht Assen
- 1960 – Sinterklaas en Zwarte Piet op school, Oosterpoort, Groningen
- 1960 – Zwarte Piet met roe, zak en ketting
- 1961 – Intocht Assen
- 1963 – Pieten te paard, intocht Bergen op Zoom
- 1964 – Intocht Surhuisterveen
- 1964 – Portretfoto (Sinterklaas-3 Pieten-2 herauten)
- 1965 – Zwarte Pieten, Oranje Vereniging Tivoli, Eindhoven
- 1982 – Onderzeedienst Sint Nicolaasfeest
- 2012- Ass de Kleeschen haut och bei Iech komm? (Luxemburg)
- 2014 – BEFANA CON BARBO
- 2014 – Krampus Travisio Italië
- 2015 – Tuifltog Sterzing Vipiteno
- Intocht in Mill, ca. ?
- Sinterklaas en Zwarte Piet (Berlicum)
- Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij een rooms-katholieke Zeeuwse familie in klederdracht
- Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij pastoor (Cromvoirt)
- 2013 – BELGIE – NIKOLAUS UND HANS MUFF
- 1960 ? – TSJECHIE – NARODNI – Čerti met roe
- 1948 – Piet heeft geen pruik en draagt een narrenmuts.
- 1996 – DUITSLAND-Nikolaus-und-Schwarzer-Pitt
- 1954 – Zwarte Pieten op scooters
- 1960 – Sinterklaas en Zwarte Piet, huisbezoek
- 1963 – Intocht Amsterdam
- 1929 – Speeltuinvereniging Vooruit; Vertrek van Sint Nicolaasoptocht (Ede)
- 1936 – Zwarte Piet draagt een masker
- 1923 – Klassenfoto met Sint en Piet
- 1934 – Amsterdamse Sinterklaasintocht met de 7! Zwarte Pieten.
- 1934 – De zevende Zwarte Piet
- 1911 – Sinterklaas, twee Zwarte Pieten en een figuur met puntmuts onder een baldakijn
- 1911 – Sinterklaas, twee Zwarte Pieten en een figuur met puntmuts voor een kerkportaal
- 1938 – Sint Nicolaasfeest voor allen in De Vereeniging te Nijmegen. Sinterklaas en Zwarte Piet (met ketting!)
- 1950 – Sint Piterfeest in Grou
- 1962 – Zwarte Piet op schoorsteen
- 1948 – Sinterklaas wordt geëscorteerd door twee Zwarte Pieten en inspecteert het ere-peloton Mariniers, Soerabaja 5 december 1948
|
Films: |
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (op een Ezel) bezoeken een school
- 1929 – Intocht Breda , schimmel op het dek!
- 1930 – Intocht Sinterklaas in roeiboot
- 1931 – Intocht Sinterklaas Oosterhout met Pieten te paard
- 1934 – Intocht Amsterdam
- 1934 – St. Nicholas Day In Austria Aka “Little Christmas” In Austria – Long Version
- 1941 – Sinterklaas, Zwarte Piet en herauten onder toezicht Duitse bezetter
- 1948 – Intocht Deventer
- 1948 – Sinterklaas intocht Deventer
- 1949 – Aankomst Sinterklaas, Zandvoort
- 1949 – Sinterklaas intocht Zandvoort
- 1950 – Balikpapan Sinterklaas
- 1950 – Intocht Assen (dl.2)
- 1950 – Sinterklaas intocht Assen
- 1950 – Sinterklaas intocht Tilburg
- 1952 – Intocht van Sinterklaas in Amsterdam
- 1958 – Sinterklaas in Waalwijk
- 1959 – Sinterklaasintocht (plaats?)
- 1960 – Intocht Brielle
- 1960 – Intocht Sinterklaas, Hoogeveen
- 1960 – Sinterklaas intocht Hoogeveen2
- 1968 – Intocht per trein, Velp
- 1969 – Intocht Baarn
- 1971 – Sinterklaas met Zwarte Pieten en herauten, Apeldoorn
- 1971 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, Herauten, Spaanse edellieden Rotterdam
- 1975 – Kyllburg Eifel – Der heilige Nikolaus
- 1977 – Intocht Sleen
- 2010 – Krampuslauf Graz
- 2011 – Mikuláš
- 2012 – Kyllburg – Der heilige Sankt Nikolaus
- 2013 – Nikolaus und Krampus mit Tobias
- 2013 – Nikolausandacht Pfarrkirche Haiming
- 2014 – Krampus und Nikolaus Hausbesuch
- Sinterklaas door de jaren heen in Zeeland
- 2011 – Ei ei ei lo ass den Kleeschen hei !!! Luxemburg
- 2016 – Het geheim van de Zwarte Sinterklazen (Scheer -Wild Geraas)
- 1945 – Léiwe Kleeschen (gudde Kleeschen) – Ons verluere Sprooch – Luxemburg
- 1933 – Krampusumzug 1933 – Habergeiss
|
Illustraties: |
- 1775 – Knecht -De nieuwe Sint Nicolaas-prent., Erven de Weduwe Jacobus van Egmont,
- 1797-1826 – Volksprent (houtsnede)
- 1806-1830 – Ziet Bisschop Sint Niklaas, ô Kindren hier te Paard! (Volksprent)
- 1810 – Sint Nicolaas- Zie eens Mietje
- 1814 – Sint-Nikolaas
- 1829 – Mietje en haar broertje, en andere vertellingen en gedichtjes voor lieve kinderen
- 1833 -1855 Volksprent, Sint Nicolaes te paerd gezeten1
- 1835 – Kinderspelen en vermakelijkheden-momaangezicht Sinterklaas
- 1840 – De beminnelijke Gerrit–Roelf Gerrit Rijkens
- 1840 – Sint te paard met een roetzwarte knecht als rasechte boeman
- 1846 – Sinterklaassjabloon lijkend op Beminnelijke Gerrit
- 1869 – Der Niklo (St. Nicolaus) Abend – Kollarz
- 1869 – Intocht met donkere figuur
- 1870 – Nicolaus ist nicht so schlimm.
- 1874 – Als St. Niklaas verschijn ik nu
- 1880 – Zwarte/gemaskerde knecht uit Proza en Poezie van Goeverneur
- 1881 – Tante Jet als Zwarte Klaas
- 1883 – Voor den knecht van Sinterklaas Speelt de schoorsteenvegers baas;
- 1885 – Tekening bij de Opera Mikuláš (Tsjechië )
- 1885-1890 Sint Nicolaasspel
- 1890 – St. Nicolaasspel
- 1892 – Sint met bezem-Echo van het Zuiden
- 1892 – Sint met roe op paard – Echo van het zuiden
- 1895 – Gravure uit het blad ‘Katholieke Illustratie
- 1895 – Zwarte Knecht – Het doode paard. W. Mets Tz.
- 1900 – De Zwarte Sinterklaas van de Veluwe
- 1960 – Vroom & Dreesman reclame – Zwarte Piet met ketting
- Belgische Centsprent – knecht
- Belgische Centsprent – La saint Nicolas et saint Fouettard
- Belgische centsprent – zwarte knecht
- jaartal onbekend – Knecht Ruprecht met hoorns
- Jr. 80 – Illustratie snoepverpakking jaren
- Mikuláš a čert a anděl (Tsjechië)
- Sint Nicolaas met Heraut, Centsprent
- Veluwse Sinterklaaskerel
- 1821 – Sint Nikolaas
- 1835 – Illustratie naar schilderij Jan Steen (katholieke versie)
- 1849 – plaat 3 Daarop greep hij Alexander aan, lag hem over zijn knie en gaf hem zo’n duchtig pak slagen – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick)
- 1850 – Sinterklaas (Kindervreter)
- 1850 – In plaats van wat moois, eene roede. In plaats van een vrolijk gezicht…. tranen;…
- 1762 – Maria Christina van Oostenrijk (1742-1798)
- 1876 -Kinderfeesten
- 1915 – Sunbonnet babies in Holland
- 1947 – Illustratie ‘Sint Nicolaasfeest’ in modern jasje
- 1958 – Intocht Amsterdam
- 1944 – Ketting en een zakje zout in een liederenbundel
- ca. 1900 – Sint Nicolaas en zijn knecht
- Jaren 60 – Sinterklaasmorgen (Roe)
- 1930 – Advertentie illustratie
- 1970/1980 of een zakje, zegt hij, met wat zout -1
- 1970/1980 of een zakje, zegt hij, met wat zout -2
- Vóór 1900 – Duits bordspel – St. Nikolausspiel
- 1885 – Piet op paard
- Vóór 1970 – Zak zout / Roe
- 1900 – Boekje: Rijmpjes en Raadgevingen (surprise)
- Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren.5
- Jaren 60 – Schoen zetten, Wortel, Roe
- Vóór 1965 – Sinterklaaspapier – Inpakpapier
- Vóór 1950 – Sinterklaaspapier / Inpakpapier
- Vóór 1990 – Sinterklaaspapier / Inpakpapier
- 1942 – dreigt met roe… kijkt grijnzend aan
- Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren
- 1936 – Sinterklaastafel / Roe
- 1900 / 1925 – Het amusante V & D spel voor de jeugd
- 1881 / 1893 – Bordspel
- 1890 – Mand met Sinterklaascadeaus
- 1934 – Kind met de roe. (De Gruyter’s Reclame / Brochure)
- 1890/1900 – Huisbezoek / Geschenken / Mand
- 1955 – Sint Nicolaasfeest kenmerken / Sinterklaaspapier
- 1960 – St. Nicolaasfeest kenmerken / Sinterklaaspapier
- 1986 – St. Nicolaasfeest kenmerken / Sinterklaaspapier
- 1985 – St. Nicolaasfeest kenmerken / Sinterklaaspapier
- 1955 – St. Nicolaasfeest kenmerken / Feestmaandpapier
- 1960 – Sinterklaaspapier (Stout kind in de zak)
- 1800 / 1833 – Volksprent ‘Leven van St. Nicolaas – Vie de Saint Nicolaas
- 1850 / 1870 – Volksprent
- 1812 / 1850 – Volksprent
- 1833 / 1855 – Volksprent ‘Sint Nicolaes te paerd gezeten…’2
- 1873 – Boek ‘St. Nicolaas A.B.C.’
- 1955 – Sinterklaasfeest / Verwijzend vingertje van de Sint
- 1955 – Zwarte Piet / Ezel
- 1950 /1960 – Etalageplaat
- 1960 – Papieren schaal (Lekkernijen)
- 1960 – Sinterklaaspapier / Bakje opzetten
- Uit Magisk Jul (Noorwegen)
|
Postkaarten: |
- Hier Saint Nicolas genoemd
- Kerstman met roe (Finland)
- Kind doet Krampusimitatie
- Krampus
- Krampus (met cape) zittend op schoorsteen
- Krampus kijkt door het raam
- Krampus meisjes fruit winter
- Krampus op de schoorsteen
- Nikolo und Krampus (Ernst Kutzer)
- Père Noel bij de schoorsteen (2 maal)
- Sint met roe (1)
- Sint met roe (2)
- Sinterklaas postkaart jaren 60
- Nederlandse tekst, waarschijnlijk buitenlandse postkaart
- 2016 – Postkaart ‘Saint Nicolas des Lorrains’
|
Schilderijen: |
- 1665 – Het Sint Nicolaas Feest (2)- Katholieke Versie
- 1670 – Het Sint Nicolaas Feest (1) – Protestantse Versie
- 1685 – Richard Brakenburgh / ‘Het Sint Nicolaasfeest’
- 1703 – Feestelijkheden van Sint Nicolaas , Matthijs Naiveu
- 1770-1825 St Nicolaas Avond van S.A. Krausz
- 1870 – Pieter-mijn-knecht van Gaetano Chierici
- Sint Nicolaasspel met geschenken in de manden
- 17de eeuw – ‘Aquarel’ Cornelis Dusart.
- 1991 – Chocoladefiguur Zwarte Piet met roe en zak
- 1690 – ‘Het Sint Nicolaasfeest’ / Richard Brakenburgh
- 1700 / 1899 – Sint Nicolaasfeest (schilderij)
|