Als men spreekt over de heilige Nicolaas als oorsprong van Sint-Nicolaas in het sinterklaasfeest dan klopt dit gedeeltelijk. Sinterklaas is waarschijnlijk gebaseerd op meerdere heiligen. Nicolaas van Myra is echter de bekendste.
Het bijzondere is dat in Nederland en landen rondom Nederland er nog een figuur is die als Sinter Klaas of zelfs Sint-Nicolaas wordt aangeduid, terwijl het duidelijk is dat dit geen betrekking heeft direct op die heilige of legendaire Sinterklaas. Deze volkse Sinterklaas is vaak zwartgemaakt, heeft een roe, een zak en een ketting en is met holle of grove stem op zoek naar stoute kinderen. Hij lijkt erg veel op de figuur die we nu kennen als Zwarte Piet. Hoe dat komt leest u in ons artikel: Zwarte Klaas is Zwarte Piet.
(Afb. portret Sint kleur)
Het arianisme is een stroming binnen het christendom, ontstaan in het begin van de 4e eeuw, die werd genoemd naar haar stichter Arius (256-336), presbyter van Alexandrië.
Het tegenwoordige unitarisme, ontstaan onder invloed van de Verlichting in de 17e en 18e eeuw, is een moderne variant van het oude arianisme.
Het Concilie van Nicea werd bijeengeroepen om over de dwalingsleer van Arius over de Godheid van Jezus te spreken.
(afb. portret zw/w)
Het Eerste Concilie van Nicea was een concilie van christelijke bisschoppen die bijeengeroepen waren in Nicea in Bithynië (hedendaags İznik in Turkije) door de Romeinse keizer Constantijn I in 325. Dit eerste oecumenisch concilie was de eerste poging om consensus te bereiken in de kerk door middel van een vergadering die het hele christendom vertegenwoordigde.
De grootste verwezenlijkingen van dit concilie waren de regeling van de christologische kwestie betreffende de aard van Jezus en zijn relatie tegenover God de Vader, de opstelling van het eerste deel van de geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel, het regelen van de datumberekening van Pasen en de afkondiging van het vroege canoniek recht.
Het verhaal gaat dat Nicolaas tijdens dit concilie Arius een klap in het gezicht gaf omdat hij de Godheid van Jezus afwees.
Onderstaande fresco van (vermoedelijk) Sint-Nicolaas met de geketende Arius aan zijn voeten (zie detailfoto onder) is waarschijnlijk de oudste afbeelding van Sint-Nicolaas in Nederland en stamt uit de 15e eeuw. Hij bevindt zich in de Walburgiskerk te Zutphen.
(3x Afb. kerk)
De protestantse reformatie was het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten. Het startpunt van de reformatie wordt traditioneel in 1517 gesitueerd, toen Maarten Luther volgens het verhaal zijn 95 stellingen ophing aan de deur van de Slotkerk te Wittenberg. Alleen is dit nooit echt gebeurd, hij heeft zijn stellingen gepubliceerd. En dankzij de boekdrukkunst is het daarna snel gegaan met de verspreiding van zijn ideeën. In zijn disputatio klaagt Luther de machtsmisbruiken van de clerus aan binnen de Rooms-Katholieke kerk.
Voor de viering van het sinterklaasfeest betekende dat de overheid op aandringen van strenge dominees probeerde het vieren van het sinterklaasfeest te verbieden. Het feest was echter zo geliefd dat dit nooit is gelukt.
(Afb. zw/w illustratie weegschaal)
