In het Sint Nicolaas feest komen steeds opnieuw bepaalde kenmerken terug. In het bijzonder zijn daar de kenmerken die aan de begeleider van Sint Nicolaas toegeschreven worden, te weten: het zwarte (of gemaskerde) gezicht, de roe, de zak, en de ketting. Soms komen daar ook nog huiden en hoorns aan te pas. Wat veel mensen niet weten is dat Sint Nicolaas en zijn begeleider soms samenvloeien tot een gestalte waarbij deze kenmerken behouden blijven. De begeleider of soms Sinterklaas zelf is meestal gemaskerd, waarbij het met roet zwartgemaakte gezicht moet worden gezien als de goedkoopste vorm van maskerade, zo oud als de ontdekking van het vuur. In gebieden waar mensen wonen met een lichte huid, zeer aantrekkelijk voor vermomming, alhoewel het ook voorkomt bij volkeren die een donkerder huidskleur hebben.
De (tot nog toe) oudste bron waaruit blijkt dat in Nederland de zwart schmink traditie voorkomt dateert van 1736. In het boek wordt een hoofdstuk gewijd aan het zwart schminken van gezichten in Europa. Nederland wordt in het boek specifiek benoemd waar uit blijkt dat men rond de tijd van Sint Nikolaas hun gezichten zwart schminkten. Inmiddels kennen we ook nog een oudere bron uit 1718 waarin dit gegeven naar voren komt in het Sint Nicolaasfeest.
Dit kenmerk komt in de volgende bronnen en onderwerpen voor:
Teksten: |
- 1708 – “Die zwarte bullebak, mismaakt van top tot teen”
- 1720 (eerder per abuis 1717) – Een Amsterdammer kwam gekleed als Harlekien, In schyn van Sinte Klaas, en deelden aan hun meeden
- 1718 – Wens ik hem dat al het Roet: Valt uyt d’Schoorsteen op syn Snoet.-Vrysters Klagt, Over Sint Nicolaes
- 1736 – In Holland ziet men het gemeene volk eenigen tyd voor Kersmis byna eene volkomene mascarade aanrechten
- 1748 – Toen Zwarte Sinterklaas reed met zyn Rott op stelten.
- 1749 – …hen dreigen, dat, als ze niet zoet zyn, de zwarte man, Piet met de pooten enz, hen zal by komen
- 1766 – Dus al wat onder naam van diergelyke grollen (Zwarte Piet)
- 1780 (1796) – Monsterdier – eene koe-huid omgeslagen, zoo dat de hoornen vlak boven het gezicht kwamen, […] en de staart kronkelde achter aan.
- 1792 – mijn bakhuis had ik zwart gemaakt, en ik rammelde zoo verschrikkelijk met de ketting, […] dat ik Sinter Klaas was, die nu reed
- 1794 – Zo dra de kinderen weeten, wie die bullebak of de zwarte man is, dan lachen zij er mede
- 1800 – Sinterklaas… zwarten Man…Piet Poot
- 1802 – … dat men, op den dag, die aan eenen roomschen Heiligen, St. Nikolaas genaamd, gewijd is, kerels verkleedde en zwart maakte, …
- 1805 – Ha, daar heb ik je, welkom Zwarte Piet
- 1809 – Want offschoon beiden een paar deftige Heiligen zijn, scheppen de vrome Kristenen ‘er toch een boosaardig vermaak in, om ter hunner eere, elkander, en hun kinderen, de stuipen op het lijf te jagen
- 1815 – daarom is het bangmaken van jonge kinderen, voor bullebakken, zwarte mannen, voor St. Nicolaas, of wat van die natuur meer zij hoogst berispelijk
- 1817 – “Ik zal op St. Niklaas, u zoenen als ik kan,[….] Verkleed en zwart gemaakt, komt Jan het huis in, maar…”
- 1819 – als gij niet stil zijt, dan komt de zwarte man! Als gij het niet spoedig doet, dan zal St. Nicolaas u medenemen
- 1821 – De Bullebak – Kleinen Andries
- 1827 – en nu zagen wij, zoo wij meenden, duidelijk St. Nicolaas met een zwart gezigt, met eene ruige muts op, en eene zweep en roede in de hand, de deur uitsluipen.
- 1827 – The similarity between the Italian Beffana (Befana) and the ideal [black!] Sandy Claus of the American children is curious.
- 1828 – Wij denken om geen’ zwarten man, Maar wel om het loon der deugd.”
- 1829 – En van een’ Zwarten man, Die in den avond dan Den schoorsteen uit kwam rijden. Hij heette Sinterklaas,…
- 1832 – Zwarte Klaas, de god der schoorsteenvegers…
- 1835 – knevels… welke gij u te Sint Nicolaas met gebrande kurk gemaakt hebt
- 1835/1840 – Nimmer, nimmer zal ik meer voor Sinter Klaas spelen (zwart momaangezicht)
- 1836 – Den zwarten knecht van St. Nikolaas met kettingen
- 1837 – … zij weten, dat St. Nicolaas niet door den schoorsteen komt; dat “wie aan een’ zwarten man gelooft, van zijn verstand beroofd is!”
- 1840 – …en ziedaar de oorzaak, waarom de Duivel in het bijgeloof insgelijks met bespotting wordt bejegend.
- 1840 – Pieterman…daar wij al deze namen gerust kunnen aanmerken als op den Duivel overgevloeid van de Huisgeesten
- 1840 – Zoo spreekt men in Duitschland van Knecht Ruprecht en Knecht Nikolaas.
- 1840 – Zwarte Piet, Joost, Jochem, Oude Joost, Oude Jochem, Hans, Hansneef, Hansmichel, Joris op de Stelten, Heintje Pik, Oom Hendrik, Hein en Heintjeman
- 1848 – “Wel jongen! daar kwam hij [sint Nicolaas] zoo zwart als een schoorsteenveger, met kettings omhangen, bij ons in de kamer.
- 1838 (1849) – eene oude vrouw (somwijlen speelt ook een man deze rol) met zwarte kleederen en een met roet besmeerd aangezigt: dit is de befana, het spook..[…] Deze vertooning met onze st. Nicolaas-verschijning verwant…”.
- 1849 – Met eene vreesachtige houding wees het naar den schoorsteen, en kon van schrik naauwelijks zeggen, dat de zwarte man daar was. (schoorsteenveger)
- 1849 – zoo als thans nog wel onverstandige lieden hunne kinderen met den bullebak, den zwarten man bang maken en naar bed jagen. Gij weet zelf wat voor fratsen met Sinterklaas worden uitgevoerd.
- 1850 (voor 1850) – Geen zwarte kop Met huiden om het lijf geslagen En hoornen op. Geen ketens ramm’len langs de keijen
- 1854 – “, en op Sint Nicolaasavond geen bisschop gezien of hy had een zwart gezicht, rammelde vervaarlijk met ketenen en vroeg met een holle stem: zijn hier ook stoute kinderen!”
- 1855 – “die snottige stinkerde Sin-ther Klaas, met zijn gezicht zoo zwart,”
- 1858 – wordende naar zijn zwart haar Heintje Pik genoemd.”
- 1860 – met de groote bisschopsmuts op het hoofd en voor het overige gehuld in een wollenkleed of in een beddelaken, vergezeld van zijnen minder heiligen dienaar, Pluto, Zwarteman, of knecht Ruprecht geheeten.”
- 1863 – …en zwarte Klaas of Haantje-Pik, kan je dan beet krijgen.”
- 1866 – De grooten noemen hem Geweten. – Gij noemt hem maar den Zwarten Man.
- 1870 – wij kopieëren zoo goed wij kunnen de verschrikkelijke Sint Nicolaassen, […] en wij oefenen ons, om eens zeer leelijk voor den dag te komen, met ketens en een zwart gezigt […] men moet de krulkopjes dan nog een beetje geestig weten schrik aan te jagen.”
- 1871 – …ten slotte was de heilige bisschop ook geen moriaan…
- 1872 – …omringd door een hofstoet van zwarte knechts…
- 1872 – Mijn Sinterklaas was een man te voet met een grove pij en een bonte muts. Achter zich aan sleepte hij een ketting, die over de steenen in onzen gang kletterde […] Ze hadden hem over de daken hooren rijden. Het hinneken van zijn paard had hen uit den slaap gehouden. Zijn zwarte knecht had kist bij kist door den schoorsteen leeggestort.”
- 1873 – Wij hebben weinige dagen geleden, op nieuw St. Nicolaas gevierd
- 1875 – Sint Nicolaas komt in de stad,
- 1876 – St. Nicolaas met zijn zwarten knecht werd door 4 zwarte paarden door twee negers gereden
- 1880 – Sint Nicolaas-avond – Zwarte knecht/masker
- 1882 – Intocht in Groede (Zeeland)
- 1893 – Sinterklaas is bij ons geweest […], of eigenlijk zijn knecht.
- 1895 – Het doode Paard – W. Metz Tz.
- 1895 – Winschoter Zwarte Pieten droegen ook mijters
- 1928 – Hierop staan en liggen het speelgoed, de taai-taaipoppen en suikerbeesten die Sint en Piet ‘gereeje’ hebben.
- 1934 – De zevende geschminkte Zwarte Piet
- 1935 – Organisatoren en stoet met Zwarte Pieten! (Intocht Amsterdam)
- 2014 – Zwarte Piet is premodern en geen slaaf
- 1934 – … onder aanvoering van den echten Zwarte Piet, die de Hoofdpiet werd genoemd. (Het waren moet men weten echte negers uit Suriname, …) –
- 1905 – wanneer men nog te Grouw Sint Pieter met z’n zwarte gezicht, z’n rammelende ketting aan ‘t been zomaar in de gang van de huizen komt, wanneer zwarte Piet z’n rondreis met Sinterklaas doet,…
- 1878 – Sinterklaas […] de ketting aan zijn been verried hem reeds huizenver.
- 1891 – … met zijn knecht, de zwarte Jan, met een ketting aan het been.
- 1938 – … zodat nie zoo duidelijk opviel, dat Assiepan in den modder gelegen had, Zwart bij zwart.
- 1936 – Ge weet die spulde veur Assiepan, veur zwarten knecht.
- 1928 – Trui was Assiepan…gegrimeerd mee ‘n hand vol roet.
- 1931 – Klaas (Zwarte Piet), Wief dat ongemakkelijk slaag krijgt, Assiepan en Doka
- 1915 – Children are afraid of the black servant, for he carries a long stick and a great bag.
- 1649 – De Nikker, en Sunt-Felten Die ryen hier op Stelten:
- 1870 – …wanneer nog the Grouw Sint Pieter met z’n zwarte gezicht, z’n rammelende ketting aan ‘t been zomaar in de gang van de huizen komt, wanneer zwarte Piet z’n rondreis met Sinterklaas doet,..
- 1938 – “Dat weet ik, ” antwoordde Piet. “‘t Spijt Sint Nicolaas dat hij niet zelf mee kan komen, maar hij voelt zich niet zo erg prettig. Daarom heeft de Sint mij gestuurd om den kinderen wat te geven.”
- 1938 – “Ze zijn feitelijk niet waard dat je een vinger voor ze uitsteekt.”, zei Zwarte Piet blazend.
- 1937 – Zwarte Piet riep: “Hela ho! Halt m’n paardje, ho, ho, ho!”
- 1928 – ‘Och,’ zei Zwarte Piet, ‘daar is nu toch niets aan te doen, Heilige Meester. Schrijf aan Ceciliatje dat zij toekomend jaar eens zooveel, drie keeren zooveel zal krijgen!”
- 1948 – Zwarte Piet: “Ik wist “t wel!,” roept hij. “U kan niet verdwalen, Sint! Maar de sneeuw viel zo dicht. Ik werd toch wel bang, Sint.”
- 1948 – Piet sprong achter zijn meester op de schimmel en tilde de zak tussen hen beiden in. [en] de ketting van Zwarte Piet
- 1930 – Bij ons is er de Zwarte Piet uitgegroeid. Het woord nikker moet men niet misverstaan. Het betekent plaaggeest. Vgl. het Duitse necker.
- 1936 – Je wordt dan zwartgemaakt en aangekleed als een echte Pieterbaas……
- 1971 – Zwarte Piet zei meteen: “Ga je mee naar Sinterklaas, Joris?”
- 1963 – “Ga door kleine [zwarte!] Piet”, zei zwarte Piet: “Nou moeten jullie horen, we moeten een brief schrijven naar alle bakkers….”
- 1937 – “Ja kindertjes dat is Spaans, zie je! Want Piet verstaat geen Nederlands” […] “Nee Sint Nicolaas”, antwoordde Piet, tot groot plezier van de kinderen…
- 1925 – “Stil Keesje, je mag niet zooveel praten,” zei zwarte Piet zachtjes, “dan krijg je ‘t weer benauwd. […]”
- 1925 – “Ja”, stemde [Zwarte] Piet toe, “nog heel veel kindertjes wachten en ‘t wordt al laat.”
- 1927 – ‘Wel zoo, – zeg eens, Piet, zit er nog een mooie bromtol in den zak?’ ‘Ik zal eens voelen, Sint-Nicolaas,’ zei Piet. ‘Ja, hier heb ik er een.’
- 1940 – Zwarte piet sprak tot Sinterklaas: “Heilige Sint, waar koopen wij dit jaar onze foto-toestellen, albums enzoo.” “Amai, amai”, antwoordde de Sint op z’n Spaansch, “wa zijt ge toch ‘nen lompen gast, Pieterman!”
- 1957 – “Nee juffrouw”, zei Pamperidas, terwijl hij achter de kachel uitkroop. “Ik kom de hoed terughalen.”
- 1957 – “Ach”, riep Pieter, “op de daken, wil ik wel eens grapjes maken. Lieve Sint, laat mij begaan. Iedere schoorsteen trekt mij aan. Als ik op het randje wiebel, krijg ik plotseling de kriebel. ‘k Voel dan dat ik brommen moet. ‘t Zit nou eenmaal in m’n bloed.”
- 1959 – Zwarte Piet sprak Nederlands, maar Sint zei alles in het Spaans. Piet vertaalde wat hij zei…
- 1930 – “Wat zie ik, zijn jullie nog wakker zeg, slapen jullie nog niet? hoe komt dat zoo, lieve kinderen.” zoo sprak de Zwarte Piet.
- 1941 – Zo, zo, klonk het door de schoorsteen. een ogenblik dan zal ik het den Sint vragen. [..] Omtoveren kunnen we jullie niet sprak Zwarte Piet […] maar omruilen wel.
- 1970 – Ons knechtje werd boos, hij bromde “boe hoe”, En riep: deze bengel krijgt zeker de roe! (Het knechtje van Sint Nicolaas)
- 1935 – Voorzichtig doen ze de deur open. “Daar loopt ie net weg”, zegt z’n vader, “‘t is zwarte Piet”en Jaap ziet zwarte Piet wegloopen.
- 1969 – Zwarte Piet zegt: pure gezondheid met een citruspers van ….
- 1930 – Zwarte Piet zegt: Ga naar Van Tijn, daar is voor ieder wat en met ons geld komen we vast uit.
- 1935 – Zwarte Piet zegt: “Ik weet raad, Koopt uw cadeaux bij….
- 1984 – Zwarte Piet, verhaaltjes en tekeningen van kinderen
- 1925 – ” ‘k Zie er”, sprak het zwarte knechtje: “Heel veel goeds voor ieders smaak.”
- 1883 – Schoorsteenvegersbaas, knecht van Sinterklaas
- 1882 – En zijn we ‘s avonds nog op straat, Dan worden we – heeft Moe gezegd – Gepakt door Jan, zijn zwarten knecht.
- 1911 – En dan blijft hij op de daken trouw bij elken schoorsteen staan. Vaak moet Piet met mooie zaken even naar beneden gaan. Daarom kind, onhoudt het goed, is hij ook zoo zwart als roet.
- 1874 – dat ‘s mans aangezicht wonderveel overeenkomst had met het mombakkes dat ge op uw laatsten verjaardag… hadt ontvangen, waardoor uw vertrouwen in den echtheid van den knecht zoo tamelijk aan het wankelen gebracht werd.
- 1874 – dat van eene roede geen sprake scheen te zijn, gansch in strijd met hetgeen ge in uw boekjes steeds van St. Nicolaas hadt gelezen; …
- 1877 – Hoe de goede bisschop op zijn gevleugeld paard gezeten en van zijn zwarten knecht vergezeld… halve takkenbossen bij wijze van gard in de hand.
- 1877 – Sinterklaas […] nog een zwarte knecht bij hem, maar een die hem niet helpt in al zijn goed doen: ‘t is nu de duivel, zoo zwart als roet die, […]
- 1878 – … en zijn met de zak en roede gewapende knecht…
- 1878 – Jawel man, ‘t is de zwarte knecht in eigen persoon, d.w.z. ook als geest, als schim.
- 1879 – Sint Nicolaas met een paar zwarte knechts gevolgd door bontgeklede moren
- 1884 – dat men hem later tot boeman gemaakt heeft, die bangmaakt door zijn zwarte knecht en liefst ook in roeden handelt om de stoute kinderen te straffen.
- 1931- Vermoedelijk zijn deze zwarte duiveltjes, Zwarte Piet inbegrepen, restanten van het geloof in de booze geesten…
- 1931 – Af en toe treedt Zwarte Piet als zelfstandige figuur op, evenals Ruprecht de knecht in Duitschland
- 1931 – een representant van die dooden, en van den zwarten knecht (Ruprecht) zou dan hetzelfde gezegd kunnen worden, dit verklaart tevens zijn zwarte kleur. […] kaboutermannetjes.
- 1850 (1880)- Herinnering uit 1850: den Heilige en zijn zwarten knecht…
- 1929 – Moet je nou mee met Piet Roet?
- 1929 – Met Pieterbaas, den woesten, zwarten knecht
- 1888 – Hij exposeerde een levenden Sint Nikolaas en een levenden zwarten knecht, de laatste met ketting en al, en liet dezen knecht dan bij wijze van reclame een paar maal daags met luidruchtig ketengerammel het huis uit en de straat op vliegen.
- 1912 – De “Zwarte Piet” van Sinterklaas was later de geoorloofde vorm van dit zwart maken. (Demonisch, travestie, roet)
- 1932 – wanneer op St.-Nicolaas-avond de zwarte knecht met een ketting aan het been over den zolder gaat […] dan is dat het oogenblik, waarop men de kinderziel waarneemt op haar mooist en op haar best en instinctief voelt ieder oudere dat aan.
- 1937 – Piet zijn knecht zo zwart als roet, Met een ketting aan zijn voet, Kijkt door het vensterglaasje.
- 1953 – (Geen moor) …maar Zwarte Piet noemden onze ouders, […], de duivel
- 1959 – Zwarte Piet is echter allerminst een moriaan, evenmin is hij de grappige figuur, […]. Hij is de duivel [zwart van het roet in de hel].
- 1887 – Het witte paard, waarop Sint-Nicolaas rijdt, zal wel een muilezel zijn en de de zwarte knecht die den naam van Pieter-me-knecht draagt, zal wel een schepsel van de volksverbeelding wezen, uit de behoefte aan kontrasten geboren. 7-12
- 1791 – … met bedreigingen van den zoognaamden bullebak, of den zwarten man, die hen zal medenemen of opeten, indien zij niet zoet zijn en daadlijk gehoorzamen?
- 1949 – Op “Vader Aartje” gaan
- 1930 – dat de heilige man zich niet ontzag z’n knecht bij te staan bij het versjouwen der kist.
|
Tekstbron: |
- 1736 – “Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontes van alle volkeren der waereldt”
- 1781 – “Kleine gedigten voor kinderen” (elfde druk)
- 1805 – De horoskooptrekker, of De speculant in effecten
- 1821 – Voorvallen en merkwaardigheden uit het leven van den kleinen Andries
- 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (complete versie)
- 1871 – De Volksvermaken
- 1872 – Java-bode : nieuws, handels- en advertentieblad voor Nederlandsch-Indie
- 1895 – Sint Nicolaas vertellingen – W. Mets
- 1982 – Amsterdams Sinterklaasboek
- 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (incomplete versie dbnl)
- ca. 1900 – Sint Nicolaas en zijn knecht
|
|
Begeleiders: |
- Befana
- Hans Trapp
- Père Fouettard/Saint Fouettard/Vader Geselaar
- Zwarte Piet
- Čert (o.a. Tsjechië)
|
Foto's: |
- 1829 – De Nederlandsche kindervriend : in gedichtjes voor de welopgevoede jeugd
- 1885 – Oudste Sinterklaasfoto – Tramstation van Purmerend
- 1898 – Sinterklaas en Zwarte Piet te Volendam
- 1900 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Oud Ommen
- 1901 – Basisonderwijs. St. Nicolaas bezoekt de kleuterschool van de St. Anna-parochie.
- 1908 – Sinterklaas en Zwarte Piet op de fröbelschool, Alkmaar
- 1908 – Sinterklaas en Zwarte Piet, (Oud Ommen )
- 1909 – Sinterklaas en kleine Piet bezoeken een school
- 1910 – Sinterklaas en Zwarte Piet te paard, Nijmegen
- 1910 – Sv. Miklavž (Slovenië)
- 1913 – Sint Nicolaas-optocht door Utrechtse studenten
- 1914 – Sinterklaas en Zwarte Piet te paard, Petten
- 1914 – Sinterklaas met zijn Pieten, Bergen op Zoom
- 1917 – Intocht Sint Nicolaas in Loenen aan de Vecht.
- 1920 – Piet en Sint te paard, Bergen op Zoom
- 1920 – Sint te paard, Arnhem
- 1923 – Sinterklaas intocht, Alkmaar
- 1924 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Dordrecht
- 1924 – Zwarte Piet zonder pruik en een (mottige) Klaas in een koets.
- 1925 – Katholieke Illustratie (6 foto’s)
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (huisbezoek)
- 1927 – Sinterklaas En Zwarte Piet op bezoek
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet, school bezoek te Soest
- 1928 – De lotgevallen van Snuffelgraag en Knagelijntje
- 1930 – Onderwijzeressen met Sinterklaas en Zwarte Piet (Velsen)
- 1930 – Sint en Pieten te paard, Nijmegen
- 1930 – Sint Nicolaas met Zwarte Piet, Maastricht
- 1930 – St. Nicolaas en Zwarte Piet op bezoek huisgezin
- 1933 – Sinterklaas en Zwarte Piet op huisbezoek
- 1933 – Vereniging Sint Nicolaas voor allen (2)
- 1934 – De zevende Zwarte Piet
- 1934 – Intocht amsterdam , met de zevende Piet
- 1934 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Dordrecht
- 1935 – Intocht Sinterklaas, Waalwijk
- 1935 – Vereniging ‘Sint Nicolaas voor allen’ (Nijmegen)
- 1935 – Zwarte Pieten bij intocht Amsterdam-1
- 1935- Zwarte Pieten bij intocht Amsterdam-3
- 1937 – Sinterklaas en Zwarte Piet op school
- 1939 – Mechelen, zwarte figuur met hoorns
- 1939 – Sinterklaas en zijn Pieten staan klaar voor vertrek naar een Sinterklaasfeest
- 1940 – Het Zwarte Piet Probleem (verduisteringsmaatregel)
- 1940 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Reek
- 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 2
- 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 1
- 1942 – Sinterklaas en Zwarte Piet bezoeken een kleuterschool
- 1944 – Intocht Sinterklaas met Pieten
- 1944 – St. Nicolaas in de schuilkelder van de school aan de Dominicanenstraat
- 1945 – Intocht Eindhoven
- 1945 – Sinterklaas bij de Vlisco
- 1946 – Sint en Zwarte Pieten in Zandvoort
- 1948 – Sint en Pieten te paard, intocht Roosendaal
- 1948 – West Kapelle
- 1950 – Aankomst van Sint Nicolaas op het station Vught.
- 1951 – Sint Nicolaas en twee Pieten bij BVV leden.
- 1951 – Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek, Groningen
- 1952 – Zwarte Pieten (Sint-Ignatiuscollege te Amsterdam)
- 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten gezelschap
- 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten, Helmond
- 1952 – Zwarte Piet en Sint in Eindhoven
- 1953 – Intocht Alkmaar
- 1953 – Piet en Sinterklaas te paard, (Katholieke Illustratie)
- 1953 – Sint op de Prins Willem I scouting groep 4 Eindhoven (ketting)
- 1953 – Sint op de Prins Willem I scouting groep 4 Eindhoven (ketting) – 2 –
- 1954 – Intocht Amsterdam, Meerdere Pieten op bromfietsen
- 1954 – Sinterklaas, Paardenknecht/heraut en Zwarte Piet
- 1955 – Sinterklaas en 2 Pieten, Sprang-Capelle
- 1955 – Zwarte Piet bij de Bitri Scooterfabriek te Dokkum
- 1956 – PORTRET VAN SINTERKLAAS, ZWARTE PIET EN HELPER MET BOEK
- 1959 – Piet te paard, intocht Goes
- 1960 – Intocht Assen
- 1960 – Pieten te paard, landelijke intocht Rotterdam
- 1960 – Sint en Piet rijdend te paard, Vlissingen
- 1960 – Sinterklaas en Zwarte Piet op school, Oosterpoort, Groningen
- 1960 – Zwarte Piet met roe, zak en ketting
- 1961 – Intocht Assen
- 1961 – Pieten en Sint te paard, Waalwijk
- 1961 – Pieten te paard,intocht Waalwijk
- 1962 – Pieten te paard, regio Amsterdam (Slotermeer)
- 1963 – Pieten te paard, intocht Bergen op Zoom
- 1964 – Intocht Surhuisterveen
- 1964 – Portretfoto (Sinterklaas-3 Pieten-2 herauten)
- 1965 – Piet te paard, landelijke intocht Vlissingen
- 1965 – Pieten te paard, Vlissingen
- 1965 – Zwarte Pieten, Oranje Vereniging Tivoli, Eindhoven
- 1967 – AMSTERDAM-SINTERKLAASFEEST-VERHUUR KLEDING
- 1969 – Pieten te paard, Schagen
- 1970 – Sint met zijn twee Pieten, Haarle
- 1970 – Sinterklaas intocht met de stoomboot, Haarlem
- 1982 – Onderzeedienst Sint Nicolaasfeest
- 1996 – Stoomboot met Sint en zijn Pieten, Werkendam
- 2008 – Pieten te paard, Zaandam
- 2011 – Pieten te paard, intocht Amsterdam
- 2012 – Piet te paard, intocht Roosendaal
- 2012- Ass de Kleeschen haut och bei Iech komm? (Luxemburg)
- 2013 – BELGIE – NIKOLAUS UND HANS MUFF
- 2014 – Krampus Travisio Italië
- 2014 – Pietjes te paard, Rotterdam
- 2015 – Kleeschen an Houseker (Luxemburg) (2 foto’s)
- 2015 – Tuifltog Sterzing Vipiteno
- 2016 – Horsens Denemarken Kerstintocht, zwarte figuur
- 2016 – Saint Nicolas invite Christkindel et Hans Trapp
- De Sint (A. Mestag) en Piet/Nicodemus (C. Moens)
- De Sint op bezoek bij Huis Tas in de Brusselsestraat. Jaartal onbekend.
- Hualian festival 1
- Hualian festival 2
- Hualian festival 3
- Intocht in Mill, ca. ?
- Jaartal onbekend: Sinterklaas en Zwarte Piet (schoolbezoek)
- Sint Maarten 1
- Sint Maarten 2
- Sinterklaas en Zwarte Piet (Berlicum)
- Sinterklaas en Zwarte Piet in een boerendorp (Hattem)
- Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij een rooms-katholieke Zeeuwse familie in klederdracht
- Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij pastoor (Cromvoirt)
- Sternsinger 1 – Driekoningen feest 6 januari
- jaartal onbekend – Sint met Masker Tsjechië
- jaartal onbekend – Tsjechië Sint en Čert
- 1910? – TSJECHIE – MIKULAS
- ? – TSJECHIE – KIJK NAAR HET KLEINE DUIVELTJE (Čert)
- 1937 – Sint Piter en Hansje Plus
- 1938 – Sint Piter en Hansje Plus
- 1948 – Piet heeft geen pruik en draagt een narrenmuts.
- 1947 – Zwarte Piet heeft geen pruik en lippenstift
- 1996 – DUITSLAND-Nikolaus-und-Schwarzer-Pitt
- 1926 – Sint en Piet in warenhuis
- 1923 – Sint en Zwarte Piet in De Bijenkorf – Rotterdam
- 1938 – Intocht te Utrecht
- 1955 – Sinterklaas, Zwarte Pieten en herauten op de Stoomboot ‘Spanje’
- 1926 – Wijze vermaking
- 1926 – St. Nicolaas en Zwarte Piet in zijn magazijn
- 1954 – Zwarte Pieten op scooters
- 1960 – Sinterklaas en Zwarte Piet, huisbezoek
- 1962 – Intocht Amsterdam
- 1963 – Intocht Amsterdam
- 1960 – Zwarte Piet op een paard
- 1990 – Intocht Groningen, met een erewacht van herauten
- 1929 – Speeltuinvereniging Vooruit; Vertrek van Sint Nicolaasoptocht (Ede)
- 1924 – Sinterklaas en Piet op weg naar Reuver
- 1919- Sint en Pikkie in Heerenveen
- 1900 – 1940 – Watergeest/schoorsteenveger Zwarte Piet
- 1920 – Sinterklaas en zijn Pietermannen
- 1959 – St. Piter intocht Grouw
- 1923 – Klassenfoto met Sint en Piet
- 1951 – Kleuterklas met Sinterklaas en Zwarte Piet
- 1928 / 1932 – Sinterklaas en Zwarte Pieten op de stoomboot
- 1939 Sint Nicolaas en zijn Zwarte Knecht Venlo
- 1938 – Sint en zwarte knecht bij R.K. Gymnastiekvereniging Venlo
- 1936 – Blijde intocht Sint en Zwarte Knecht Venlo
- 1933 – Sint en zwarten knecht […] door den schoorsteen
- 1947 – Sint Nicolaas is met zijn knecht op schiphol aangekomen
- 1943 Sint Nicolaas op een stalen ros
- 1959 – Sint en zijn zwarte knecht op de kade van de Holland Amerika lijn
- 1957 – de “Heilige” uit Spanje met zijn zwarte knecht
- 1953 – Sint Nicolaas gezeten op een schimmel en geleid door zijn trouwe zwarte knecht
- 1990 – Sint Piter weer op bezoek in Grou
- 1970 – Foto’s uit Woerden (datum bij benadering)
- 1955 – Woerden Intocht
- 1950 – Uitgang station Woerden
- 1970 – Woerden 2
- 1967 – Waddinxveen lagere school
- 1970 – Woerden
- 1934 – Amsterdamse Sinterklaasintocht met de 7! Zwarte Pieten.
- 1911 – Sinterklaas, twee Zwarte Pieten en een figuur met puntmuts onder een baldakijn
- 1911 – Sinterklaas, twee Zwarte Pieten en een figuur met puntmuts voor een kerkportaal
- 1938 – Sint Nicolaasfeest voor allen in De Vereeniging te Nijmegen. Sinterklaas en Zwarte Piet (met ketting!)
- 1924 – Zwarte Piet met mand vol geschenken
- 1950 -Warenhuis Ramselaar Amersfoort
- 1950 – Sint Piterfeest in Grou
- 1962 – Zwarte Piet op schoorsteen
- 1935 – Sinterklaas intocht Amsterdam
- 1926- Sint Nicolaasvieringen op Haagsche scholen
- 1948 – Sinterklaas wordt geëscorteerd door twee Zwarte Pieten en inspecteert het ere-peloton Mariniers, Soerabaja 5 december 1948
|
Films: |
- 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (op een Ezel) bezoeken een school
- 1929 – Intocht Breda , schimmel op het dek!
- 1934 – Intocht Amsterdam
- 1934 – St. Nicholas Day In Austria Aka “Little Christmas” In Austria – Long Version
- 1935 – Intocht Amsterdam , Sinterklaas mèt Zwarte Pieten! en Herauten
- 1939 – Sinterklaas te Arnhem
- 1941 – Sinterklaas, Zwarte Piet en herauten onder toezicht Duitse bezetter
- 1945 – Léiwe Kleeschen (gudde Kleeschen) – Ons verluere Sprooch – Luxemburg
- 1947 – Feestelijke Intocht Sinterklaas (Haarlem )
- 1948 – Intocht Deventer
- 1949 – Aankomst Sinterklaas, Zandvoort
- 1950 – Balikpapan Sinterklaas
- 1950 – Intocht Assen (dl.2)
- 1955 – Sinterklaas komt aan per helikopter (Den Haag)
- 1958 – Raamsdonk Sinterklaas intocht
- 1958 – Sinterklaas in Waalwijk
- 1959 – Sinterklaasintocht (plaats?)
- 1960 – Intocht Brielle
- 1960 – Intocht Sinterklaas, Hoogeveen
- 1960 – Intocht Zandvoort
- 1960 – Sinterklaas intocht Hoogeveen2
- 1961 – Sinterklaas aankomst per trein te Den Haag
- 1962 – Sinterklaas aankomst in Deventer
- 1962 – Sinterklaas in Amsterdam intocht
- 1968 – Intocht per trein, Velp
- 1969 – Intocht Baarn
- 1971 – Sinterklaas met Zwarte Pieten en herauten, Apeldoorn
- 1971 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, Herauten, Spaanse edellieden Rotterdam
- 1975 – Kyllburg Eifel – Der heilige Nikolaus
- 1977 – Intocht Sleen
- 1978 – Intocht Sinterklaas, IJmuiden
- 1980 – De intocht van Sinterklaas in het winkelcentrum ‘Hof van Spaland’
- 1986 – Sinterklaas intocht Waddinxveen
- 1988 – Sinterklaas in Barendrecht
- 2011 – Mikuláš
- 2012 – Kyllburg – Der heilige Sankt Nikolaus
- 2015 – en we zingen en we springen (in het Frans!)
- 2016 – Engeland Wild Geraas (Arnold-Jan Scheer)
- 2016 – Het geheim van de Zwarte Sinterklazen (Scheer -Wild Geraas)
- Sinterklaas door de jaren heen in Zeeland
- 1933 – Sinterklaas op het schoolplein
|
Illustraties: |
- 1700 – De Kindervreter
- 1750 – Ons Nicolaas Goet Heylig Man… die van zijn paard niet komen kan.
- 1790 – La Befana
- 1840 – Sint te paard met een roetzwarte knecht als rasechte boeman
- 1849 – Eccola Vera Befana Pangiallo Toroni Boba Dolce
- 1849 – Met eene vreesachtige houding wees het naar den schoorsteen, en kon van schrik naauwelijks zeggen, dat de zwarte man daar was. (schoorsteenveger)
- 1869 – Intocht met donkere figuur
- 1875 – St. Nicolas Valse pour Piano
- 1881 – Tante Jet als Zwarte Klaas
- 1895 – Zwarte Knecht – Het doode paard. W. Mets Tz.
- 1900 – De Zwarte Sinterklaas van de Veluwe
- 1928 – Zwarte Piet met ketting – Jan Boer Sint Nicolaasvertellingen – Nans van Leeuwen
- 1950 – Zwarte Piet met ketting – tekenaar: Nans van Leeuwen
- 1960 – Vroom & Dreesman reclame – Zwarte Piet met ketting
- Belgische Centsprent – La saint Nicolas et saint Fouettard
- Belgische centsprent – zwarte knecht
- Jr. 80 – Illustratie snoepverpakking jaren
- Mikuláš a čert a anděl (Tsjechië)
- Zwarte Piet in luchtballon – let op zijn handen
- 1876 -Kinderfeesten
- 1915 – Sunbonnet babies in Holland
- 1958 – Intocht Amsterdam
- 1935 – De intocht van Sint Pieter te Grouw… naar een gekleurde teekening van Ids Wiersma
- 1875 – Nieuwe Nederlandsche Kinderprenten. (Funke’s Prenten.) – St.Nicolaas en zijn knecht. – No.137
- ca. 1900 – Sint Nicolaas en zijn knecht
- 1921 – letterlijk zoo zwart als roet
- 1942 – dreigt met roe… kijkt grijnzend aan
- Hanske Knap
- Uit Magisk Jul (Noorwegen)
|
Postkaarten: |
- Groeten van Krampus – schoorsteen
- Krampus
- Nederlandse tekst, waarschijnlijk buitenlandse postkaart
- Postkaart jaren 70
- Sinterklaas en Pieten op stoomboot, jaren 70
- Sinterklaas postkaart jaren 70
- 2016 – Postkaart ‘Saint Nicolas des Lorrains’
|
Schilderijen: |
- 1820 – Aquarel Sankt Nikolaus und Krampus – Xaver von Paumgarten
- 1870 – Pieter-mijn-knecht van Gaetano Chierici
- 1921 – Beeld en glas-in-lood Sint Nicolaas Denekamp (met Knecht Ruprecht?) en Zwarte Piet
|