Nederland – Sint en Pietengilde


Begeleiders:	Zwarte Piet

Teksten:	1720 – …Sint Niklaas met zyn paardje ter schoorsteen inkomt… 1935 – Organisatoren en stoet met Zwarte Pieten! (Intocht Amsterdam) 1613 – Bisschop der kinderen (Oldenzaal) 1752 – Dat Sinter-klaas Den ouden baas… 2014 – Overzicht – De Sinterklaastafel (bij de banketbakker) 1836 – Den zwarten knecht van St. Nikolaas met kettingen 1631 – Dese selfde voorgaande meening 1645 – Heer! ’t is morgen Sinterklaas; De Bruigom moet,[…]Sijn Bruidje deze nacht wat in ‘er schoentje geven. 1819 – als gij niet stil zijt, dan komt de zwarte man! Als gij het niet spoedig doet, dan zal St. Nicolaas u medenemen 1766 – Dus al wat onder naam van diergelyke grollen (Zwarte Piet) 1678 – Een St. Nikolaas Avond – “Ze hebben in Sint Niklaas kraamen Me wat Klaas-goet opgedaan” Die men moe was in sijn Spanjen… 1779 – Op de markt van Sint Niklaas! 1679 – Hare kinderen een deel leugens wijs maecken van een seeckere paepsche sanct/ ghenaemt S. Claes/ 1835/1840 – Nimmer, nimmer zal ik meer voor Sinter Klaas spelen (zwart momaangezicht) 1821 (1823) – Dat Sint Niklaas, manhaft, te paard, 1897 – Het St. Nicolaasfeest op Texel 1928 – Hierop staan en liggen het speelgoed, de taai-taaipoppen en suikerbeesten die Sint en Piet ‘gereeje’ hebben. 1765 – Wilje jou schoen van Nacht niet voor mijn Bed komen zetten?… 1850 (voor 1850) – Geen zwarte kop Met huiden om het lijf geslagen En hoornen op. Geen ketens ramm’len langs de keijen 1736 – In Holland ziet men het gemeene volk eenigen tyd voor Kersmis byna eene volkomene mascarade aanrechten 1668 – Kupido schoen-zetter – “Om Sinter Klaes, en hy verzocht, Dat hy zijn Schoentje brengen moght” 1667 – Lof van Sinter Claas Brande wijn 1913 – maar ook Knecht Ruprecht – Zwarte Piet noemden de kinderen hem… 1864 – Nog herinner ik mij, onder de prettigste avonden, dien van Sinterklaas 1719 – Och! Mogt die Sint Niklaas wat dikwils by my koomen, 1893 – Het is Sinterklaas. Iedereen is bezig geweest, om de cadeaus, zoo aardig mogelijk in te pakken. 1644 – Oranje Roock: onder de vlaemsche Biekorf, verdryvende de gantsche swerm der Roomsche Honigslickers, 1873 – Wij hebben weinige dagen geleden, op nieuw St. Nicolaas gevierd 1667 – Op een Sinter Klaas-gift van Glas geblasen 1644 – Sint Niclaes. den 6. December. 1875 – Sint Nicolaas komt in de stad, 1810 – Sint Nicolaas Zie eens Mietje! 1316/1657 – Het volksgebruik was echter te diep ingeworteld; en in weêrwil van het verbod heeft later de viering van den St. Nicolaas-avond weder plaats gehad. 1880 – Sint Nicolaas-avond – Zwarte knecht/masker 1814 – Dezen brengt hij, in den schoê, ,,Niets dan slechts een’ berken roê – Sint Nikolaas 1850 – Sint Nikolaas in den kinderkamer (Schenkman) 1659 – Dat de Jonghe-luy hem loven met geraes. […] W’ hebben immer een veel goeder Sinte Claes: 1654 – Sinter Klaas voor de kinderen 1709 – Sinterklaaszang, aan Fillis 1814 – St. Nikolaas en het stoute Mietje 1748 – Toen Zwarte Sinterklaas reed met zyn Rott op stelten. 1732 – Van Nikolaus, den 6. December. 1718 – Wens ik hem dat al het Roet: Valt uyt d’Schoorsteen op syn Snoet.-Vrysters Klagt, Over Sint Nicolaes 1895 – Winschoter Zwarte Pieten droegen ook mijters 1669 – Dienm’ in zijne tyen, noemden Sinter Klaas 1870 – Zijne knechts dragen zijne aantekeningboeken… 1655 – ZInter-Klaas heeft van de nacht 1730 – Zinter-Klaas Vreugd 1840 – Zoo spreekt men in Duitschland van Knecht Ruprecht en Knecht Nikolaas. 1805 – Ha, daar heb ik je, welkom Zwarte Piet 1708 – “Die zwarte bullebak, mismaakt van top tot teen” 1840 – …en ziedaar de oorzaak, waarom de Duivel in het bijgeloof insgelijks met bespotting wordt bejegend. 1840 – Zwarte Piet, Joost, Jochem, Oude Joost, Oude Jochem, Hans, Hansneef, Hansmichel, Joris op de Stelten, Heintje Pik, Oom Hendrik, Hein en Heintjeman 1840 – Pieterman…daar wij al deze namen gerust kunnen aanmerken als op den Duivel overgevloeid van de Huisgeesten 1871 – En zoo deed ook Sinterklaas zijn intogt door den schoorsteenpijp, zonder dat iemand ooit heeft kunnen merken, dat zijn ,,slickerdemickjes” naar ’t roet smaakten. 1813 – Onlangs hadden wij St. Nicolaas avond….verschrikken door […] een’ zogenaamden bullebak 1861 – Zwart als roet…(tot nadeel voor mijn goed, want dat wordt daardoor…) 1821 – De Bullebak – Kleinen Andries 1821 – Het Sint Nicolaas lekkers – Kleinen Andries 1863 – …en zwarte Klaas of Haantje-Pik, kan je dan beet krijgen.” 1858 – wordende naar zijn zwart haar Heintje Pik genoemd.” 1722 – “Nikker is een naam, dien men aan den duivel geeft 1804 – Een verdichte watergeest […], met welke schim men kinderen wel bang maakt 1843 – …dat onze Nikker overeenstemt met den oud-Noordschen Nikr, insgelijks een watergeest 1783 – Dien Sinterklaas op stelten/ Sint Felten 1825 – De heilige gaat rond en reikt de berkenroê – Spanje (verbannen roe! niet gelukt) 1883 – Schoorsteenvegersbaas, knecht van Sinterklaas 1895 – Het doode Paard – W. Metz Tz. 1934 – De zevende geschminkte Zwarte Piet 1768 – “Vrees niet, en maak niet veel geraas, Ik ben ‘t; ik toon u Nicolaas.” 1896 – …bepakt en beladen als Knecht Ruprecht . 1871 – Maar aan al die ….preeken… stoorden de Nederlanders zich niemendal… zij wisten…dat zij die ‘t beweerden te dwaas waren om aan te horen. 1871 – …ten slotte was de heilige bisschop ook geen moriaan… 1780 – Sinter Klaes sal Peet dan wesen, De naem van ‘t kint sal Klaesje zijn, 1772 – Noch deeze Week valt de beroemde St. Nicolaasdag in: waarop ik in myne jeugd al vry sterk gesteld was, en dien ik niet gaarne zou hebben zien afschaffen 1773 – “Ook reed Sint Nikolaas nooit voor my, vermits ik volstrekt weten wilde hoe hy met paard en al over de daken en door de schoorstenen heen komen konde.” 1780 – Hoe Sint Niklaas ons zal verblijen! Wat hij voor ons reeds heeft gereed!” 1781 – Klaasje en Pietje – dan verschijnt de Zwarte Man 1792 – mijn bakhuis had ik zwart gemaakt, en ik rammelde zoo verschrikkelijk met de ketting, […] dat ik Sinter Klaas was, die nu reed 1780 (1796) – Monsterdier – eene koe-huid omgeslagen, zoo dat de hoornen vlak boven het gezicht kwamen, […] en de staart kronkelde achter aan. 1788 – By helderen dag rydt een Man, in het wit gekleed, en zeer fraai versierd, te paard door de straaten der Steden. (ook: Sint Nikolaas/Klaas Vaak) 1876 – St. Nicolaas met zijn zwarten knecht werd door 4 zwarte paarden door twee negers gereden 1893 – Sinterklaas is bij ons geweest […], of eigenlijk zijn knecht. 1827 – The similarity between the Italian Beffana (Befana) and the ideal [black!] Sandy Claus of the American children is curious. 1781 – blyft het evenwel waar, dat ook de ouden elkander wel een St. Nicolaas geschenk koopen 1782 – … wy gaven aan ieder der twee kindertjes een koekje en een popje; en toen waren de kindertjes ook zoo bly! 1887 – Intocht in Apeldoorn 1749 – …hen dreigen, dat, als ze niet zoet zyn, de zwarte man, Piet met de pooten enz, hen zal by komen 1789 – …wanneer de ouders een van beiden de rol van Sint Nikolaas speelden, en de kinderen met een holle stem, uit een van de hoeken van de kamer tot gehoorzaamheid aanspoorden;/wit paard 1843 (1894) – Boems! d’r valt ‘n roei, en strompelt Pieter brommend uut de kas. 1852 – Kwam Nieklaas, die goede Sant, Naar gewoonte weêr in ‘t land, (Jan Vernielal) 1799 (1800) – “Op alle Dorpen word het Feest van St. Nikolaas gevierd. Op eenigen derzelven rijd één, somstijds twee Menschen op één Paard, dan rond 1829 – Nu trad de gewaande Sint Nikolaas een paar stappen naderbij en riep nog eens, met eene nagemaakte grove stem: “Zijn er ook stoute kinderen?” 1882 – Intocht in Groede (Zeeland) 1790 – Dien Sinterklaas op stelten/ Sint Felten 1840-1849 (184?) – Jaagt elkanderen geenen schrik aan. (momaangezicht St. Nicolaas) 1794 – Zo dra de kinderen weeten, wie die bullebak of de zwarte man is, dan lachen zij er mede 1800 – Sint Niklaas is ’t niet, ô neen! Die, gelyk een- spooker, ’s Nachts u door den Schoorsteen heen… 1801 – Daar elk met zang zich naar den schoorsteen hield gekeerd 1802 – … dat men, op den dag, die aan eenen roomschen Heiligen, St. Nikolaas genaamd, gewijd is, kerels verkleedde en zwart maakte, … 1802 – Zij laggen om Zint Nicolaas Die met een ketting loopt, En maakt een drommels groot geraas 1809 – Want offschoon beiden een paar deftige Heiligen zijn, scheppen de vrome Kristenen ‘er toch een boosaardig vermaak in, om ter hunner eere, elkander, en hun kinderen, de stuipen op het lijf te jagen 1810 – En, s’avonds dan zijn al de winkels van de suikerbakkers, met kaarsjes verlicht, en met suiker-poppetjes opgeschikt. 1811 – want grooter en leelijker bullebak, als jij bent, heb ik nog op geen’ St Nikolaas avond gezien. 1813 – “Oranje St. Nicolaaszang.” 1813 – Wel, om dat Sint Niclaas nu rijd, daarom, En d’Erfvorst, aan ons zoo veel waard, Op Sint Niclaasdag ook verjaard; 1840 – ter zake van den intogt op den 5 December, de zoogenaamde Sint Nicolaas-avond […] één dag vervroegd en op Vrijdag den 4den dier maand zal plaats hebben 1900 (eeuwenlang) – Gouden Engel – uitgesteld Sinterklaasfeest West-Friesland 1880 – Lange tijd werd in West-Friesland door de kinderen op de avond van vijf december ‘stoeltje gezet’. 1814 – “St. Nikolaas is een plegtige en vrolijke dag voor de kinderen in ons vaderland…” 1815 – daarom is het bangmaken van jonge kinderen, voor bullebakken, zwarte mannen, voor St. Nicolaas, of wat van die natuur meer zij hoogst berispelijk 1817 – “Ik zal op St. Niklaas, u zoenen als ik kan,[….] Verkleed en zwart gemaakt, komt Jan het huis in, maar…” 1821 – Al doet uw naam hen beven, Gij komt toch lekkers geven.[…] Dat nooit geen roede uw oog verschrikk’, Maar ’t loon der deugd uw ziel verkwikk’. 1821 – dat de ketting, even als van St. Niklaas, ons, onder meer, bijzonder behaagde. 1822 – Waarom, met zoo benaauwden blik, Den schoorsteen ingekeken?… Geen bullebak is hij, geen akelig spook 1823 – “Met een’ zwaren stap ging hij nu langzaam in de kamer, bleef voor de kinderen staan met ene lage baard, grooten neus en eene gard in de hand. 1825 – zij zetten elk een’ nieuwen klomp, met hooi en haver gevuld, onder den schoorsteen, en vroegen wel vijf-en-twintig maal aan hun moeder, of zij geloofde, dat St. Nikolaas wat brengen zoude?” 1827 – en nu zagen wij, zoo wij meenden, duidelijk St. Nicolaas met een zwart gezigt, met eene ruige muts op, en eene zweep en roede in de hand, de deur uitsluipen. 1828 – Wij denken om geen’ zwarten man, Maar wel om het loon der deugd.” 1829 – En van een’ Zwarten man, Die in den avond dan Den schoorsteen uit kwam rijden. Hij heette Sinterklaas,… 1830 – Nu zongen allen: Sint Nic’laas, Komt morgen weêr te paard! 1830 – Moeder en vader hadden haar gezegd, dat het sprookjes waren, als men vertelde, dat Sint Nicolaas door den schoorsteen kwam om lekkers te brengen of bang te maken. 1830 – “Toen ik het rijtuig zag naderen, klopte mij het hart als een kind, dat om den wille van het speelgoed naar de gevreesde gedaante van Sint Nicolaas verlangt 1831 – “Men doet, namelijk, gelijk ieder weet, Sint-Nikolaas niet slechts verschijnen, om de kinderen vrolijk te maken,[…] met oogen van vuur, met kettingen, met beestenhuiden, 1831 – “Anders komt de Bullebak, “En die steekt u in zijn’ zak.” 1832 – “Maar de ware held is ook geen barsche kater, die iedereen durft brutaliseren, […] hij praat niet onnatuurlijk, bar en brommende, als Sinterklaas, die de kinderen naar bed jaagt 1833 – “De andere kindertjes weten niet beter, of daar bestaat nog een Sint Nikolaas, en men maakt hen doorgaans bevreesd met den een of anderen wonderlijk aangekleeden of opgeschikten man.” 1833 – “Zij echter, die ter sluik op het St. Nicolaas feest hadden rondgewandeld, vonden, te huis komende, de Pietermanknecht te hunnent… 1834 – Daar speelt Sint Nikolaas de baas, […] Hij heeft een keten aan zijn been; Ik bid u, ga er toch niet heen, 1835 (1834) – “…van waar het gekomen is, dat men u soms heeft willen wijsmaken: dat Sint-Nikolaas des nachts te paard rondrijdende, u zijne geschenken door den schoorsteen […]deed toekomen; 1836 – Voor jongen en voor ouden. Komt, vieren we ook met zoet geraas Het vrolijk feest van Sint-Niklaas 1837 – Zij nam zich daarbij in acht, den goeden Kinder-heilig niet tot een’ bullebak te maken 1837 – Sint Nikolaas, Die lekkre baas 1837 – Wij geven van dien overvloed, Een deel aan arme kind’ren… 1837 – … zij weten, dat St. Nicolaas niet door den schoorsteen komt; dat “wie aan een’ zwarten man gelooft, van zijn verstand beroofd is!” 1838 – En werkelijk zag ik in mijne verbeelding, hoe menige aanvallige de sierlijke surprise met blijde verrassing ontving,” 1840 – Willem en Doortje wijsmaken, dat Sint Nikolaas dezen nacht rijden zal en dan bij haar schoentje met hooi wat Nikolaas-popjes zetten en in het raam en op den schoorsteenmantel, o, wat zullen zij dan opzien en in de handjes klappen!” 1840 – en nu zult gij er wel op rekenen, dat Sint Nikolaas bij mij ook aan u gedacht heeft… 1848 – “Wel jongen! daar kwam hij [sint Nicolaas] zoo zwart als een schoorsteenveger, met kettings omhangen, bij ons in de kamer. 1844 – of liever sporen daarvan hebben nagelaten, bewijzen de St. Nicolaas-mannen, St. N. varkens, en ander bakwerk; maar ook het geraas maken 1845 – …nadat de Heilige man, onder allerlei afzigtelijke gedaanten, zich des avonds te voren van de braafheid en gehoorzaamheid der kleinen overtuigd heeft… 1846 – Men verkleedt zich dan ook wel eens, en rammelt met een’ ketting. 1847 – Daar was Sint Nikolaas waarlijk te goed en vriendelijk voor, om na zijnen dood voor een’ bullebak gebruikt te worden. 1847 – Ik zag: hij was een goede man, ’t Was louter voor de grap. 1848 – En dan dat gerammel van ketens en dat geklets op klompen en dat vervaarlijk gebrom en gebrul….. foei! 1849 – “Ik heb ’t nog niet vergeten, dat hij mij, verleden jaar, in zijn zak wou stoppen en meênemen naar Spanje.” 1838 (1849) – eene oude vrouw (somwijlen speelt ook een man deze rol) met zwarte kleederen en een met roet besmeerd aangezigt: dit is de befana, het spook..[…] Deze vertooning met onze st. Nicolaas-verschijning verwant…”. 1832 – Zwarte Klaas, de god der schoorsteenvegers… 1849 – zoo als thans nog wel onverstandige lieden hunne kinderen met den bullebak, den zwarten man bang maken en naar bed jagen. Gij weet zelf wat voor fratsen met Sinterklaas worden uitgevoerd. 1849 – Met eene vreesachtige houding wees het naar den schoorsteen, en kon van schrik naauwelijks zeggen, dat de zwarte man daar was. (schoorsteenveger) 1850 – Deel suiker, lekkers, marsepijn Aan kind’ren, die gehoorzaam zijn 1845 – Zie de maan schijnt door de bomen, makkers staakt uw wild geraas! (lied en muziek) 1849 (1852) – De deur slaat open en Sint-Nikolaas treedt in, Al grommend in den baard, die afstroomt van zijn kin; Een masker voor ’t gelaat – afschuwelijk van kleuren… 1853 – Een reizende hansworst te paard of op klompen, een vervaarlijk spook met rammelende kettingen in den schoorsteen om de kleine kinderen bang te maken… (ook Popanz) 1854 – “, en op Sint Nicolaasavond geen bisschop gezien of hy had een zwart gezicht, rammelde vervaarlijk met ketenen en vroeg met een holle stem: zijn hier ook stoute kinderen!” 1855 – “die snottige stinkerde Sin-ther Klaas, met zijn gezicht zoo zwart,” 1856 – “Daar lig ik te droomen: St. Nikolaas rijdt met zijn’ schimmel den schoorsteen in, in de kamer – naar de tafel – een grooten zak neemt hij van het paard – hij tast er in – hij…. ik ben weêr wakker. “ 1860 – met de groote bisschopsmuts op het hoofd en voor het overige gehuld in een wollenkleed of in een beddelaken, vergezeld van zijnen minder heiligen dienaar, Pluto, Zwarteman, of knecht Ruprecht geheeten.” 1860 – Menig surprise wordt weêr verwacht 1860 – Kom, doe dat leelijk mom eens af 1860 – Misschien komt hij weer met vuurige oogen, met ketenen rammelend, in een beestenhuid… “dat praat ge hun… in nog geen eeuwen uit het hoofd.” 1859 – “Menigeen laat hem vergezellen door een ander personaadje, een neger die onder den naam van “Pieter mijn knecht” niet minder populair is dan de Heilige Bisschop zelf.” 1801 – Wat is Sint Nicolaas toch goed, mijn trommel is gevuld… 1850 – Buiten het vertrek horen wij een zwaren stap en eene grove stem. […] Het is een nagemaakte Sint-Nicolaas, een schrikbeeld… 1835 – knevels… welke gij u te Sint Nicolaas met gebrande kurk gemaakt hebt 1860 (1861) – Amsterdammers, als goede Sint Niklaasmannen, […], in den nacht tusschen den 5den en 6den December, de schoenen en korfjes hunner kinderen met vergulde koek gevuld 1870 – wij kopieëren zoo goed wij kunnen de verschrikkelijke Sint Nicolaassen, […] en wij oefenen ons, om eens zeer leelijk voor den dag te komen, met ketens en een zwart gezigt […] men moet de krulkopjes dan nog een beetje geestig weten schrik aan te jagen.” 1866 – Rijk en arm op Sint Nikolaas 1866 – De grooten noemen hem Geweten. – Gij noemt hem maar den Zwarten Man. 1866 – …denk toch om je schoe […]Kreeg je morgen ‘reis een roê? 1866 – “Sint Niklaais avond, als de schoe gezet wordt.” 1866 – verbeeld door verpoetste, vermomde, gemaskerde en verkleede lieden; rondom liepender, hoe zal ik ze heeten? menschen? in beestenvellen en met steerten en hoorns aan 1720 – Schoon Sinte Klaas, nog voor de Kind’ren niet en ryd, Zoo is hy dog by myn gekoomen voor zyn tyd, 1720 – By dit geluk heeft Sinte Klaas zoo sterk gere’en, Als nimmer is geschied in eenig Jaar voorle’en 1720 (eerder per abuis 1717) – Een Amsterdammer kwam gekleed als Harlekien, In schyn van Sinte Klaas, en deelden aan hun meeden 1720 – Ik had gehoopt een Vrouw te krygen van Sint Klaas 1866 – “die voorstelling dat Sint-Nicolaas gevolgd door een knecht, rondrijdt op zijn witten schimmel slechts eene wijziging van de reis, die Wodan, de god der elementen, ’s winters deed met zijn knecht Ruprecht, om overal zegen te verspreiden.” 1869 – …hadden we kunnen vermoeden dat de angstverwekkende knecht met zijn bokkenfacie en zijn afzigtelijke horens de zoon van vaders oppasser was 1872 – Mijn Sinterklaas was een man te voet met een grove pij en een bonte muts. Achter zich aan sleepte hij een ketting, die over de steenen in onzen gang kletterde […] Ze hadden hem over de daken hooren rijden. Het hinneken van zijn paard had hen uit den slaap gehouden. Zijn zwarte knecht had kist bij kist door den schoorsteen leeggestort.” 1870 (1872) – Zijn trouwe knecht Ruprecht verzelt hem. Schimmel is beladen met pakken en zakken vol van alle denkbare kostelijkheden, hoewel er ook een groote zak langs zijne zijden hangt, bestemd tot ontvangst van… 1809 – Die ketting tel ik niet, al maakt ze wat geraas, Al zien de kinderen my aan voor Sinterklaas; 1940 – Een ludiek protest tegen de verduistering. 1937 (eerder al) – …omdat St. Nicolaas volgens hem door de schoorsteen kwam, besmeurde hij dat pak geheel met houtskool… 1800 – Sinterklaas… zwarten Man…Piet Poot 1863 – … dat de volwassenen ijverig zorgen, dat het niet enkel tot de kinderen blijft bepaald. Vrienden wisselen op dien dag hunne geschenken… 1923 – Ook zal ik niet met Grimm…deze midwinterfiguur uitsluitend aanvaarden als een gekerstende Wodan-herinnering… 1960 – Honderd Hollumer Sinterklazen deinden loeiend door het dorp 1961 – ‘t Heerlijk avondje is er bijna 1951 – Levende Sinterklaasgebruiken op de Friese Waddeneilanden 1905 – wanneer men nog te Grouw Sint Pieter met z’n zwarte gezicht, z’n rammelende ketting aan ‘t been zomaar in de gang van de huizen komt, wanneer zwarte Piet z’n rondreis met Sinterklaas doet,… 1878 – Sinterklaas […] de ketting aan zijn been verried hem reeds huizenver. 1898 – Vader staat op en gaat de kamer uit. 1891 – … met zijn knecht, de zwarte Jan, met een ketting aan het been. 1657 – ‘t Is even vijftig jaar geleeden, dat Sinterklaas heel mild van hand… 1892 – Hantje Plus is in de friesche Woudstreken een kinderschrik. 1938 – … zodat nie zoo duidelijk opviel, dat Assiepan in den modder gelegen had, Zwart bij zwart. 1938 – Welke Sinterklaas of Assipan R deze verrassing heeft bereid.. 1936 – Ge weet die spulde veur Assiepan, veur zwarten knecht. 1894 – 2. Sint Nicolaas te paard, 3. Assiepan 1918 – gevolgd door zijn onafscheidelijken knecht Assipan. 1928 – Trui was Assiepan…gegrimeerd mee ‘n hand vol roet. 1930 – de spullen veur assiepan en veur d’n heiligen man. 1931 – Klaas (Zwarte Piet), Wief dat ongemakkelijk slaag krijgt, Assiepan en Doka 1876 – Kinderfeesten 1940 – maar dat assepan de naam is voor een schrikgestalte die het hele jaar door op de zolders woont 1853 – een met allerlei snakerijen gevuld korfje in de hand houdende, hebbende een hoed met vederen op het hoofd, welke vermomd persoon ook Bullebak (Popanz) genoemd wordt. 1674 – min of meer gelijck het gaet met onse onnooseltjens, als sy wat van S. Nicolaes in hunne schoentjens hebben gekreghen. 1635 – Nu werd de schoe vervult Van nicht, van neve, Met silver en verguld, 1664 – Dien geen die welck // sijns moeders melck Niet suygen wou 1645 – Om dochters ongheschent te houwen Heeft hy die ‘s nachs gheworpen goudt, 1649 – De Nikker, en Sunt-Felten Die ryen hier op Stelten: 1682 – ja zét Iou licht op een’ beuzemstok, én doet je voor sint félten De schoorsteen uit ryen; ziet toe; de drommel ryt’er op stélten 1848 – Toen zij klein, heel klein nog waren, hebt gij ze gedreigd met een bullebak en boeman, of met Sint-Nikolaas en den kinderdief als zij niet stil wilden zijn en niet zoet gingen slapen. 1280 – … I bunre lants… ende heit Senter Claus bunre 1614 – In Licien leyt een stadt Patharas wt vercoren, 1637 – Nu op Krucken dan op Stelten, ‘t Is te deerlijck, maar Sint Felten Dans’op kromme voeten recht. 1742 – Zo ik geen waarheid spreek, dan wensch ik by Sint Felten; Dat my de Nikker voer’naar ‘t Vagevuur op stelten! 1732 – Met die kus wens ‘k u de nagtmerrie noyt op ‘t lyf Sal ryden of nikker nog ouwe Sint Felten, Noyt eniger plaats met sal ryden op stelten, Maar dat sint rommelpot u over al bewaart. 1669 – ‘k Wensch hem voor Sint Felten […] ‘k Wensch hem de nikker op zijn huidt… 1718 – Duivels die op krukken sprongen 1870 – …wanneer nog the Grouw Sint Pieter met z’n zwarte gezicht, z’n rammelende ketting aan ‘t been zomaar in de gang van de huizen komt, wanneer zwarte Piet z’n rondreis met Sinterklaas doet,.. 1830 – Iemand voor Sunt Felten wenschen, of loop naar Sunt Felten zijn gebruikelijke vloekwoorden waarvan wij den oorsprong niet kennen. 1729 – ‘t Is quaad gezegt: Loopt voor Sint Velten. Of ook, de Nikker gaat op ftelten 1714 – maar ‘t vechten als de Nikker haaten, […] O!, Sint Velten. Hoe reyde daar de Droes op stelten. 1926 – Alles ziet die slimme Piet, zich vergissen, kan hij niet. 1938 – “Dat weet ik, ” antwoordde Piet. “‘t Spijt Sint Nicolaas dat hij niet zelf mee kan komen, maar hij voelt zich niet zo erg prettig. Daarom heeft de Sint mij gestuurd om den kinderen wat te geven.” 1938 – “Ze zijn feitelijk niet waard dat je een vinger voor ze uitsteekt.”, zei Zwarte Piet blazend. 1937 – Zwarte Piet riep: “Hela ho! Halt m’n paardje, ho, ho, ho!” 1948 – Zwarte Piet: “Ik wist “t wel!,” roept hij. “U kan niet verdwalen, Sint! Maar de sneeuw viel zo dicht. Ik werd toch wel bang, Sint.” 1948 – Legende van Sint Nicolaas 1948 – Piet sprong achter zijn meester op de schimmel en tilde de zak tussen hen beiden in. [en] de ketting van Zwarte Piet 1930 – Bij ons is er de Zwarte Piet uitgegroeid. Het woord nikker moet men niet misverstaan. Het betekent plaaggeest. Vgl. het Duitse necker. 1936 – Je wordt dan zwartgemaakt en aangekleed als een echte Pieterbaas…… 1971 – Zwarte Piet zei meteen: “Ga je mee naar Sinterklaas, Joris?” 1963 – “Ga door kleine [zwarte!] Piet”, zei zwarte Piet: “Nou moeten jullie horen, we moeten een brief schrijven naar alle bakkers….” 1937 – “Ja kindertjes dat is Spaans, zie je! Want Piet verstaat geen Nederlands” […] “Nee Sint Nicolaas”, antwoordde Piet, tot groot plezier van de kinderen… 1939 – …en daar staat Frans met een zwart masker voor zijn gezicht. […] “Je bent Zwarte Piet toch niet?” “Ja”, juicht Frans: “en Leentje moet in de zak.” 1925 – “Ja”, stemde [Zwarte] Piet toe, “nog heel veel kindertjes wachten en ‘t wordt al laat.” 1927 – ‘Als Piet mij in den zak stopt, zal ik hem slaan, en dan kruip ik er uit.’ 1927 – ‘Wel zoo, – zeg eens, Piet, zit er nog een mooie bromtol in den zak?’ ‘Ik zal eens voelen, Sint-Nicolaas,’ zei Piet. ‘Ja, hier heb ik er een.’ 1940 – Zwarte piet sprak tot Sinterklaas: “Heilige Sint, waar koopen wij dit jaar onze foto-toestellen, albums enzoo.” “Amai, amai”, antwoordde de Sint op z’n Spaansch, “wa zijt ge toch ‘nen lompen gast, Pieterman!” 1957 – “Nee juffrouw”, zei Pamperidas, terwijl hij achter de kachel uitkroop. “Ik kom de hoed terughalen.” 1957 – “Ach”, riep Pieter, “op de daken, wil ik wel eens grapjes maken. Lieve Sint, laat mij begaan. Iedere schoorsteen trekt mij aan. Als ik op het randje wiebel, krijg ik plotseling de kriebel. ‘k Voel dan dat ik brommen moet. ‘t Zit nou eenmaal in m’n bloed.” 1959 – Zwarte Piet sprak Nederlands, maar Sint zei alles in het Spaans. Piet vertaalde wat hij zei… 1930 – “Wat zie ik, zijn jullie nog wakker zeg, slapen jullie nog niet? hoe komt dat zoo, lieve kinderen.” zoo sprak de Zwarte Piet. 1941 – Zo, zo, klonk het door de schoorsteen. een ogenblik dan zal ik het den Sint vragen. [..] Omtoveren kunnen we jullie niet sprak Zwarte Piet […] maar omruilen wel. 1970 – Ons knechtje werd boos, hij bromde “boe hoe”, En riep: deze bengel krijgt zeker de roe! (Het knechtje van Sint Nicolaas) 1968 – Sinterklaas, Pieterbaas maakt u echt daar op het dak al dat geraas? 1935 – Voorzichtig doen ze de deur open. “Daar loopt ie net weg”, zegt z’n vader, “‘t is zwarte Piet”en Jaap ziet zwarte Piet wegloopen. 1969 – Zwarte Piet zegt: pure gezondheid met een citruspers van …. 1930 – Zwarte Piet zegt: Ga naar Van Tijn, daar is voor ieder wat en met ons geld komen we vast uit. 1935 – Zwarte Piet zegt: “Ik weet raad, Koopt uw cadeaux bij…. 1984 – Zwarte Piet, verhaaltjes en tekeningen van kinderen 1925 – ” ‘k Zie er”, sprak het zwarte knechtje: “Heel veel goeds voor ieders smaak.” 1970/1980 Stoute kind’ren, zegt hij, krijgen knorren, zegt hij, of een zakje, zegt hij, met wat zout. 1900 – Swaarde Pait, as t nait vrust, … en om mie gain puutje zolt. (Zwarte Piet, zakje zout) 1944 – Rammelt de Zwarte Piet Daar zijn ketting niet? 1931 – Piet zou wel aan het klauteren zijn door de schoorsteenpijpen. Geen wonder dat hij zo zwart was. 1868 – Maar foei, wat stoute kuren! Reeds in de mand te gluren, Nu is het geen verrassing meer.;. 1882 – En zijn we ‘s avonds nog op straat, Dan worden we – heeft Moe gezegd – Gepakt door Jan, zijn zwarten knecht. 1772 – ik zag hem eindelyk aan voor een ryken Heer, die in eene Stad voor zo veel gelds aan lekkers uitdeelde[…]Deze denkbeelden, die zeer begunstigde de leer der Spookeryen en verschynende Geesten waarvan ik, als naar gewoonte in die dagen, ook veel hoorde… 1870 – Zijn trouwe knecht Ruprecht verzelt hem. 1898 – de knecht van onzen Sint met de ketenen in den schoorsteen hoorden rammelen – surprisen eenigzins anders 1895 – Langs dien weg toch is ongetwijfeld des goeden Bisschops knecht de woning in- en uitgegaan. 1911 – En dan blijft hij op de daken trouw bij elken schoorsteen staan. Vaak moet Piet met mooie zaken even naar beneden gaan. Daarom kind, onhoudt het goed, is hij ook zoo zwart als roet. 1890 – La Befana is een oude, leelijke, zwarte vrouw… 1933 – Zwarte Piet wist raad 1796 – Niet alleen op Sint Niklaas avond […] Ten deezen einde slaat dan iemand uit het huisgezin een wit bedde laken om het hoofd, neemt een dikke knods in de hand en koomt met een kattengemauw of hondengehuil de trappen op, of af…. 1796 – Niet alleen op Sint Niklaas avond […] als gy stout zijt, dan wil ik den zwarten man, met de lange baard, haalen 1796 – Niet alleen op Sint Niklaas avond […] dan moet de kinderdief worden geroepen om hen in den grooten zak te steeken. 1860 – hij beloont zeer gaarne en heeft daarom een knecht bij zich, die beladen is met zakken koek en speelgoed, … 1874 – dat ‘s mans aangezicht wonderveel overeenkomst had met het mombakkes dat ge op uw laatsten verjaardag… hadt ontvangen, waardoor uw vertrouwen in den echtheid van den knecht zoo tamelijk aan het wankelen gebracht werd. 1874 – dat van eene roede geen sprake scheen te zijn, gansch in strijd met hetgeen ge in uw boekjes steeds van St. Nicolaas hadt gelezen; … 1877 – Hoe de goede bisschop op zijn gevleugeld paard gezeten en van zijn zwarten knecht vergezeld… halve takkenbossen bij wijze van gard in de hand. 1891 – Sint met zijnen knecht – door den schoorsteen kwam den boldergeest [en] kabouterman [en] Sinterklaas 1935 – Wind in de schoorsteen huilt (geraas)- dat de duivel er zijn woning heeft gekozen 1877 – Sinterklaas […] nog een zwarte knecht bij hem, maar een die hem niet helpt in al zijn goed doen: ‘t is nu de duivel, zoo zwart als roet die, […] 1878 – … en zijn met de zak en roede gewapende knecht… 1878 – Jawel man, ‘t is de zwarte knecht in eigen persoon, d.w.z. ook als geest, als schim. 1879 – Sint Nicolaas met een paar zwarte knechts gevolgd door bontgeklede moren 1931- Vermoedelijk zijn deze zwarte duiveltjes, Zwarte Piet inbegrepen, restanten van het geloof in de booze geesten… 1878 – Intocht te Amsterdam (voorlopig vroegste krantenvermelding intocht) 1888 – Niet! de eerste intocht (Venray) met Hannes (Hans) Mof 1931 – Af en toe treedt Zwarte Piet als zelfstandige figuur op, evenals Ruprecht de knecht in Duitschland 1931 – een representant van die dooden, en van den zwarten knecht (Ruprecht) zou dan hetzelfde gezegd kunnen worden, dit verklaart tevens zijn zwarte kleur. […] kaboutermannetjes. 1850 (1880)- Herinnering uit 1850: den Heilige en zijn zwarten knecht… 1862 – Die tijden [van oude Sinterklaas (Texel)] … zijn echter… voorgoed voorbij. 1882 – …op den avond van 21 [Februari] zetten de kinderen hunne korfjes op (St. Pieter gelijk St. Nicolaas) 1780 – was ik in een oogenblik zo zwart als de droes (duivel); want de fluit was van binnen met roet gevult… 1787 – … Bygeloovigheden… ten aanzien der kinderen overgebleeven…en voor het overige met onze Sint Nicolaasgrillen en dwaasheden overeenkoomen. 1881 – Texel, Sint Nicolaas niet alleen op 6, maar ook op 12 Dec. wordt gevierd[…] 1912 – De “Zwarte Piet” van Sinterklaas was later de geoorloofde vorm van dit zwart maken. (Demonisch, travestie, roet) 1880 – En höltje of ein törfke, in sinter Merte’s körfke (Venlo) dansen rond een kaarsje 1880 – Liedje voor Sint Nicolaas (Venlo) Sinter Klaas, goot heilig man, Trek diene besten tabbert aan 1932 – wanneer op St.-Nicolaas-avond de zwarte knecht met een ketting aan het been over den zolder gaat […] dan is dat het oogenblik, waarop men de kinderziel waarneemt op haar mooist en op haar best en instinctief voelt ieder oudere dat aan. 1937 – Piet zijn knecht zo zwart als roet, Met een ketting aan zijn voet, Kijkt door het vensterglaasje.
Foto's:	1934 – De zevende Zwarte Piet 1935 – Zwarte Pieten bij intocht Amsterdam-1 1935- Zwarte Pieten bij intocht Amsterdam-3 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 1960 – Intocht Assen 1961 – Intocht Assen Intocht in Mill, ca. ? 1948 – Intocht Marken, (maskers, roe, ketting) 1917 – Intocht Sint Nicolaas in Loenen aan de Vecht. 1930 – Onderwijzeressen met Sinterklaas en Zwarte Piet (Velsen) 1920 – Piet en Sint te paard, Bergen op Zoom 1953 – Piet en Sinterklaas te paard, (Katholieke Illustratie) 2012 – Piet te paard, intocht Roosendaal 1965 – Piet te paard, landelijke intocht Vlissingen 1961 – Pieten en Sint te paard, Waalwijk 2011 – Pieten te paard, intocht Amsterdam 1960 – Pieten te paard, landelijke intocht Rotterdam 1962 – Pieten te paard, regio Amsterdam (Slotermeer) 1969 – Pieten te paard, Schagen 1965 – Pieten te paard, Vlissingen 2008 – Pieten te paard, Zaandam 2014 – Pietjes te paard, Rotterdam 1960 – Sint en Piet rijdend te paard, Vlissingen 1948 – Sint en Pieten te paard, intocht Roosendaal 1930 – Sint en Pieten te paard, Nijmegen 1970 – Sint met zijn twee Pieten, Haarle 1930 – Sint Nicolaas met Zwarte Piet, Maastricht 1913 – Sint Nicolaas-optocht door Utrechtse studenten 1953 – Sint op de Prins Willem I scouting groep 4 Eindhoven (ketting) 1920 – Sint te paard, Arnhem 1952 – Zwarte Pieten (Sint-Ignatiuscollege te Amsterdam) 1945 – Sinterklaas bij de Vlisco 1909 – Sinterklaas en kleine Piet bezoeken een school Sinterklaas en Zwarte Piet (Berlicum) Sinterklaas en Zwarte Piet in een boerendorp (Hattem) Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij een rooms-katholieke Zeeuwse familie in klederdracht Sinterklaas en Zwarte Piet op bezoek bij pastoor (Cromvoirt) 1908 – Sinterklaas en Zwarte Piet op de fröbelschool, Alkmaar 1937 – Sinterklaas en Zwarte Piet op school 1910 – Sinterklaas en Zwarte Piet te paard, Nijmegen 1914 – Sinterklaas en Zwarte Piet te paard, Petten 1898 – Sinterklaas en Zwarte Piet te Volendam 1908 – Sinterklaas en Zwarte Piet, (Oud Ommen ) 1924 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Dordrecht 1900 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Oud Ommen 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten, Helmond 1970 – Sinterklaas intocht met de stoomboot, Haarlem 1923 – Sinterklaas intocht, Alkmaar 1914 – Sinterklaas met zijn Pieten, Bergen op Zoom 1934 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Dordrecht 1940 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Reek 1930 – St. Nicolaas en Zwarte Piet op bezoek huisgezin 1935 – Vereniging ‘Sint Nicolaas voor allen’ (Nijmegen) 1948 – West Kapelle 1955 – Zwarte Piet bij de Bitri Scooterfabriek te Dokkum 1965 – Zwarte Pieten, Oranje Vereniging Tivoli, Eindhoven 1901 – Basisonderwijs. St. Nicolaas bezoekt de kleuterschool van de St. Anna-parochie. 1916 – Paard springt over de daken 1933 – Vereniging Sint Nicolaas voor allen (2) 1944 – St. Nicolaas in de schuilkelder van de school aan de Dominicanenstraat 1946 – Sint en Zwarte Pieten in Zandvoort 1917 – Sint en Nicodemus? Eindhoven 1930 – Sint en Nicodemus, locatie onbekend 1934 – Intocht amsterdam , met de zevende Piet 1950 – Aankomst van Sint Nicolaas op het station Vught. 1829 – De Nederlandsche kindervriend : in gedichtjes voor de welopgevoede jeugd 1982 – Onderzeedienst Sint Nicolaasfeest 1939 – Sinterklaas en zijn Pieten staan klaar voor vertrek naar een Sinterklaasfeest 1885 – Oudste Sinterklaasfoto – Tramstation van Purmerend 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (huisbezoek) 1951 – Sint Nicolaas en twee Pieten bij BVV leden. Jaartal onbekend: Sinterklaas en Zwarte Piet (schoolbezoek) 18e eeuw – Kelkglas gemaakt voor de regenten van het Leprozenhuis, 1927 – pedagogische opvattingen over de knecht (ongeschminkt en zonder masker) 1940 – Een ludiek protest tegen de verduistering 1925 – Katholieke Illustratie (6 foto’s) 1928 – De lotgevallen van Snuffelgraag en Knagelijntje 1940 – Het Zwarte Piet Probleem (verduisteringsmaatregel) 1967 – AMSTERDAM-SINTERKLAASFEEST-VERHUUR KLEDING 1951 – De Sunderoms van Midsland 1937 – Sint Piter en Hansje Plus 1938 – Sint Piter en Hansje Plus 1000 – Sint Nicolaaskapel Nijmegen 1926 – Zie Ginds komt de stoomboot… 1926 – St. Nicolaas en Zwarte Piet in zijn magazijn 1925 – Kind bij de Sint Nicolaastafel 1954 – Zwarte Pieten op scooters 1960 – Sinterklaas en Zwarte Piet, huisbezoek 1934 – Intocht Amsterdam, (stads-herauten) 1962 – Intocht Amsterdam 1962 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, paardenknecht/heraut 1963 – Intocht Amsterdam 1931 – Kinderen dragen sinterklaas en pieten maskers 1960 – Zwarte Piet op een paard 1990 – Intocht Groningen, met een erewacht van herauten 1929 – Speeltuinvereniging Vooruit; Vertrek van Sint Nicolaasoptocht (Ede) 1966 – Sint Nicolaas Kostuums en maskers in een feestwinkel. 1924 – Sinterklaas en Piet op weg naar Reuver 1939 – Knecht Ruprecht als Zwarte Piet 1919- Sint en Pikkie in Heerenveen 1900 – 1940 – Watergeest/schoorsteenveger Zwarte Piet 1936 – Zwarte Piet draagt een masker Jaartal onbekend – Sinterklaas (masker) bij straatmuzikanten 1920 – Sinterklaas en zijn Pietermannen 1928 – Zwarte Piet met masker 1923 – Klassenfoto met Sint en Piet 1922 – Sinterklaas en Zwarte Piet op de stoomboot 1951 – Kleuterklaas met Sinterklaas en Zwarte Piet 1928 / 1932 – Sinterklaas en Zwarte Pieten op de stoomboot 1939 Sint Nicolaas en zijn Zwarte Knecht Venlo 1938 – Sint en zwarte knecht bij R.K. Gymnastiekvereniging Venlo 1936 – Blijde intocht Sint en Zwarte Knecht Venlo 1933 – Sint en zwarten knecht […] door den schoorsteen 1947 – Sint Nicolaas is met zijn knecht op schiphol aangekomen 1946 – En wanneer de oude grijze kindervriend wiens ogen minder scherp zien, een woord niet kan lezen, helpt zijn zwarte knecht hem terstond. 1943 Sint Nicolaas op een stalen ros 1959 – Sint en zijn zwarte knecht op de kade van de Holland Amerika lijn 1957 – de “Heilige” uit Spanje met zijn zwarte knecht 1953 – Sint Nicolaas gezeten op een schimmel en geleid door zijn trouwe zwarte knecht 1974 – Gedicht in het Fries Hy wist it net mear 1990 – Sint Piter weer op bezoek in Grou 1970 – Foto’s uit Woerden (datum bij benadering) 1955 – Woerden Intocht 1950 – Uitgang station Woerden 1970 – Woerden 1967 – Waddinxveen lagere school 1970 – Woerden 1973 – Blaricum (datum bij benadering)
Films:	1949 – Aankomst Sinterklaas, Zandvoort 1947 – Feestelijke Intocht Sinterklaas (Haarlem ) 1920 – Hoe Sint Nicolaas de Jordaan gelukkig maakt 1929 – Inenting voor Sinterklaas en Zwarte Piet 1934 – Intocht Amsterdam 1935 – Intocht Amsterdam , Sinterklaas mèt Zwarte Pieten! en Herauten 1950 – Intocht Assen (dl.2) 1929 – Intocht Breda , schimmel op het dek! 1960 – Intocht Brielle 1948 – Intocht Deventer 1968 – Intocht per trein, Velp 1924 – Intocht Sinterklaas 1961 – Intocht Sinterklaas in Amsterdam 1930 – Intocht Sinterklaas in roeiboot 1931 – Intocht Sinterklaas Oosterhout met Pieten te paard 1960 – Intocht Sinterklaas, Hoogeveen 1978 – Intocht Sinterklaas, IJmuiden 1977 – Intocht Sleen 1952 – Intocht van Sinterklaas in Amsterdam 1928 – Intocht Volendam 1960 – Intocht Zandvoort 1949 – Licht en wamte in koude en duisternis 1940 – Piet van Steen als Sinterklaas bij familie Van Ewijk scene #1 1958 – Raamsdonk Sinterklaas intocht 1936 – Sint Nicolaas 1930 – Sint-Maarten in Groningen 1924 – Sint-Maarten in Venlo 1939 – Sint-Maarten in Venlo 1920 – Sinterklaas deelt uit Sinterklaas door de jaren heen in Zeeland 1962 – Sinterklaas in Amsterdam intocht 1988 – Sinterklaas in Barendrecht 1930 – Sinterklaas intocht 1945 – Sinterklaas intocht 1948 – Sinterklaas intocht Deventer 1986 – Sinterklaas intocht Waddinxveen 1950 – Sinterklaas intocht Assen 1950 – Sinterklaas intocht Tilburg 1949 – Sinterklaas intocht Zandvoort 1971 – Sinterklaas met Zwarte Pieten en herauten, Apeldoorn 1950 – Sinterklaas wordt verwelkomd te Waarloos 1941 – Sinterklaas, Zwarte Piet en herauten onder toezicht Duitse bezetter 1971 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, Herauten, Spaanse edellieden Rotterdam 1937 – Sinterklaasviering te Dordrecht (Sint en Piet, dragen maskers -maskerade) 1959 – Sinterklaasintocht (plaats?) 1969 – Intocht Baarn 1960 – Sinterklaas intocht Hoogeveen 1955 – Sinterklaas komt aan per helikopter (Den Haag) 1961 – Sinterklaas aankomst per trein te Den Haag 1939 – Sinterklaas te Arnhem 1962 – Sinterklaas aankomst in Deventer 1958 – Sinterklaas in Waalwijk 1980 – De intocht van Sinterklaas in het winkelcentrum ‘Hof van Spaland’ 2016 – Utrecht Sint Maarten Parade 1970 tot ongeveer 1995 – Sinterklaasliedjes – Wildgeraas, Holle of Zware Stem, Bang maken van kinderen, hard geklopt zacht geklopt! 1970-1980 Hoor wie klopt daar kinderen – zakje zout 1933 – Sinterklaas op het schoolplein
Illustraties:	Belgische Centsprent – La saint Nicolas et saint Fouettard 1900 – Boerensinterklaas Groningen Centsprent 1900 – De Zwarte Sinterklaas van de Veluwe 1760 – Edelmanklaas – Karel V 1760 – Edelmanklaas – Karel van Orléans 1840 – Edelmanklaas – prent van Wijnhoven 1940 – Kaart met namen van Zwarte Piet 1835 – Kinderspelen en vermakelijkheden-momaangezicht Sinterklaas 1750 – Ons Nicolaas Goet Heylig Man… die van zijn paard niet komen kan. 1810 – Sint Nicolaas- Zie eens Mietje 1840 – Sint te paard met een roetzwarte knecht als rasechte boeman 1814 – Sint-Nikolaas 1881 – Tante Jet als Zwarte Klaas Veluwse Sinterklaaskerel 1960 – Vroom & Dreesman reclame – Zwarte Piet met ketting 1928 – Zwarte Piet met ketting – Jan Boer Sint Nicolaasvertellingen – Nans van Leeuwen 1880 – Zwarte/gemaskerde knecht uit Proza en Poezie van Goeverneur 1892 – Sint met bezem-Echo van het Zuiden 1892 – Sint met roe op paard – Echo van het zuiden 1750 – Elk is verblijd als Sinter Klaas rijdt – Centsprent Kannewet Belgische Centsprent – knecht Belgische centsprent – zwarte knecht 1854 – Mogelijke tekenaar Sint Nikolaas en zijn Knecht van Jan Schenkman 1875 – St. Nicolas Valse pour Piano 1883 – Voor den knecht van Sinterklaas Speelt de schoorsteenvegers baas; 1775 – Knecht -De nieuwe Sint Nicolaas-prent., Erven de Weduwe Jacobus van Egmont, 1880 – Een Poppenmoedertje 1840 – De beminnelijke Gerrit–Roelf Gerrit Rijkens 1846 – Sinterklaassjabloon lijkend op Beminnelijke Gerrit 1849 – Groninger Archieven 1536-4777: reclame J.H. van de Weijer. Zwarte Piet in luchtballon – let op zijn handen 1895 – Zwarte Knecht – Het doode paard. W. Mets Tz. 1770 – Wanneer Sint Nicolaas veel lekkernijen geeft 1829 – Mietje en haar broertje, en andere vertellingen en gedichtjes voor lieve kinderen Jr. 80 – Illustratie snoepverpakking jaren 1700 – De Kindervreter 1750 – Het bakken van “boekende flensjes” op St. Nicolaasavond 1750 – De Sinterklaaskermis 1883 – Het St. Nicolaasfeest in het Paleis voor Volksvlijt Te Amsterdam 1861 – Sinter Nicklaesmarkt, staalgravure van Charles Rochussen uit de Almanak voor Holland 1862 1926 – Sint Nicolaastafel 1890 – Sinterklaastafel 1894 – Sint Nicolaastafel (kader van een centsprent) 1806-1830 – Ziet Bisschop Sint Niklaas, ô Kindren hier te Paard! (Volksprent) 1852 – St. Nieklaas uit De ondeugende Kinderen van Goeveneur 1818 – Volksprent (1 kader – Sint Nicolaastafel) 1840-1949 (184?) – Jaagt elkanderen geenen schrik aan 1814 – Christkindl 1828 – St. Nicolaasavond 1833 – Sinterklaasetalage/Sinterklaastafel bij de banketbakker 1835 – Illustratie naar schilderij Jan Steen (katholieke versie) 1838 – Rijk meisje met Sint Nicolaasgeschenk 1840 – de straten, waar de voornaamste winkels waren, werden druk bezocht. 1849 – plaat 1 Sint rijdt door de lucht. – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick) 1849 – plaat 2 ‘k Heb het genoegen u den eerwaardigen Sint Nikolaas voor te stellen. – Sint Nicolaasvertellingen (Van Schaick) 1849 – plaat 3 Daarop greep hij Alexander aan, lag hem over zijn knie en gaf hem zo’n duchtig pak slagen – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick) 1849 – plaat 4 Henri had aan het koord, waar Sint Nikolaas met den enen voet in verward raakte, getrokken. – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick) 1849 – plaat 5 Door die openhartige gulle bekentenis dacht hij alles goed te zullen maken… – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick) 1849 – plaat 6 …. een ogenblik daarna kwam er een digtgebonden mandje door den schoorsteen naar beneden. – Sint Nikolaasvertellingen (Van Schaick) 1801 – Lotje krijgt een Sinterklaasgeschenk 1820 – Frans alleen stond bedroefd en zijn geschenken konden hem niet meer behagen… 1850 – Sinterklaas (Kindervreter) 1850 – In plaats van wat moois, eene roede. In plaats van een vrolijk gezicht…. tranen;… 1866- Maar Vader dreigt, stil moet je wezen! “Ik zeg je, dat je vrede houdt!” […] Zoo aanstonds komt de Zwarte Man.” 1850 – Sint Nikolaas bij stoute kinderen (Jan Schenkman 1e druk) 1766 – St. Nicolaas almanach, voor het jaar 1766. ‘ 1923 – Het Texelsche Sinterklaasspel (meerdere afbeeldingen en verwijzing naar brontekst) 1876 -Kinderfeesten 185X – De kleine kindervriend 1915 – Sunbonnet babies in Holland 1830 – De duivel op krukken 1926 – Katholieke Illustratie 1947 – Illustratie ‘Sint Nicolaasfeest’ in modern jasje 1857 – Prent-historietjes voor kleine kinderen 1873 – Sinterklaas, Goed heiligman (versje) / stoeltje zetten 1928 – Sinterklaas ochtend, Sinterklaastafel 1885 – Sinterklaas, Goed heiligman (versje) 1958 – Intocht Amsterdam 1550-1600 – De boere kermis 1944 – Oude en nieuwe Sinterklaasversjes 1944 – Ketting en een zakje zout in een liederenbundel 1935 – De intocht van Sint Pieter te Grouw… naar een gekleurde teekening van Ids Wiersma 1922 – Sint-Nicolaasmorgen – Sinterklaastafel 1875 – Nieuwe Nederlandsche Kinderprenten. (Funke’s Prenten.) – St.Nicolaas en zijn knecht. – No.137 ca. 1900 – Sint Nicolaas en zijn knecht Jaartal onbekend – Anton Pieck (Sint en Piet maskers) Jaartal onbekend – Anton Pieck (Sint en Piet maskers) Jaartal onbekend – Anton Pieck (Sint Nicolaastafel) Jaren 60 – Sinterklaasmorgen (Roe) Jaren 60 – Bange kinderen achter het gordijn Jaren 50 – Illustratie, Zwarte Piet op paard. 1930 – Advertentie illustratie Jaren 60 – Illustratie (mand -geschenken) 1970/1980 of een zakje, zegt hij, met wat zout -1 1970/1980 of een zakje, zegt hij, met wat zout -2 1921 – letterlijk zoo zwart als roet Voor 1920 – ‘Wildgeraas’ met een bel 1885 – Piet op paard 1890 – Stoomboot 1890 – Piet te paard Vóór 1970 – Zak zout / Roe 1900 – Boekje: Rijmpjes en Raadgevingen (surprise) Jaren 70 – Paardje draagt de manden en de zakken met geschenken. Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren. Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren Jaren 60 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren Jaren 80 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bonzen op ramen en deuren Jaren 60 – Schoen zetten, Wortel, Roe Jaren 60 – Sok ophangen voor het slapen gaan. Vóór 1990 – Sinterklaaspapier / Inpakpapier 1878 – Boekje: Kinderdeuntjes en Wiegeliedjes Voor 1910 – Sinterklaas straft een jongetje Vóór 1970 – ‘Wildgeraas’ kloppen en bonzen 1931 – Boek: Als het 6 december wordt (mandje opzetten) Jaren 70 – ‘Wildgeraas’ Kloppen en bozen 1932 – Lied: Sinterklaas, die goede Heer (mandje opzetten) 1936 – Sinterklaastafel 1900 / 1925 – Het amusante V & D spel voor de jeugd 1881 / 1893 – Bordspel
Schilderijen:	1921 – Beeld en glas-in-lood Sint Nicolaas Denekamp (met Knecht Ruprecht?) en Zwarte Piet 1703 – Feestelijkheden van Sint Nicolaas , Matthijs Naiveu 1670 – Het Sint Nicolaas Feest (1) – Protestantse Versie 1665 – Het Sint Nicolaas Feest (2)- Katholieke Versie Oudste Fresco van Sint Nicolaas in Nederland (Walburgiskerk, Zutphen) 15e eeuw 1605 – SinterClaes op de dam in Amsterdam 1770-1825 St Nicolaas Avond van S.A. Krausz 17de eeuw – ‘Aquarel’ Cornelis Dusart. 1811 – Sinter Claes gevelsteen (‘suikerhuis’ – De Dam) 1633 – De Dam in 1604 tijdens de laatste Leprozenommegang op Koppertjesmaandag, 1673 – Sint-Nicolaasbeeld in de Begijnhofkapel (Amsterdam) 14e – 15e eeuw – St. Nicolaas hoog tegen het gewelf van de Oude Kerk (Amsterdam) 1558 – loterijprent (Oude kerk – Amsterdam) 1899 – Sint Nicolaasbeeld (Kantoorpand ABN-AMRO) 1890 – Sint Nicolaas gevelsteen (Café De Bisschop) 1000 – Sint Nicolaaskapel Nijmegen 1625-1675 – Tegel Sint Nicolaas 1933 – Sint Nicolaas stilleven 1904 – Sint Nicolaasbeeld (Café De Bisschop) 1844 – Sint Nicolaasfeest 1975 – Sint Nicolaasbeeld in de Efteling (Kaatsheuvel) 1975 – St. Nicolaasplaets / toegangspoort (Efteling – Kaatsheuvel) 1555 – De aanbidding der herders in glas-in-lood 2008 – Sinterklaaspiek 1991 – Chocoladefiguur Zwarte Piet met roe en zak
Postkaarten:	Sint met roe (1) Sint met roe (2) Nederlandse tekst, waarschijnlijk buitenlandse postkaart 1923 – Postkaart 1926 – Postkaart Jaren 20 – Postkaart 1925 – Postkaart 1931 – Postkaart ‘Groeten van St. Nicolaas’ Jaren 50/60 – Postkaart (België -Nederland) 1959 – Postkaart (België – Nederland) Jaren 20 – Uitnodigingskaart 1904 – Uitnodigingskaart 1967 – Postkaart (België – Nederland) 1963 – Postkaart (België – Nederland) 1960 – Postkaart (België – Nederland) Jaren 1920 – Postkaart ‘Groeten van St. Nikolaas’