Intocht


Veel mensen plaatsen de eerste daadwerkelijke intocht in Venray in 1888. Er zijn echter bronnen gevonden die laten zien dat intochten al veel eerder plaatsvonden. De vroegste vermelding in een krantenbericht vinden we in 1878.

Ook in eerdere publicaties is er overigens sprake van beschrijvingen van een intocht, zie hiervoor de bronnen hieronder.

De tot nu  toe werkelijk vroegste intocht zien we op een schilderij uit 1703.

Dit kenmerk komt in de volgende bronnen en onderwerpen voor:

Teksten:
  1. 1748 – Toen Zwarte Sinterklaas reed met zyn Rott op stelten.
  2. 1788 – By helderen dag rydt een Man, in het wit gekleed, en zeer fraai versierd, te paard door de straaten der Steden. (ook: Sint Nikolaas/Klaas Vaak)
  3. 1840 – ter zake van den intogt op den 5 December, de zoogenaamde Sint Nicolaas-avond […] één dag vervroegd en op Vrijdag den 4den dier maand zal plaats hebben
  4. 1878 – Intocht te Amsterdam (voorlopig vroegste krantenvermelding intocht)
  5. 1882 – Intocht in Groede (Zeeland)
  6. 1887 – Intocht in Apeldoorn
  7. 1888 – Niet! de eerste intocht (Venray) met Hannes (Hans) Mof
  8. 1934 – De zevende geschminkte Zwarte Piet
  9. 1935 – Organisatoren en stoet met Zwarte Pieten! (Intocht Amsterdam)
Tekstbron:
  1. 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (complete versie)
  2. 1850 – Sint Nikolaas en zijn knecht (incomplete versie dbnl)
  3. 1882 – Middelburgsche Courant (8 december)
  4. 1887 – Apeldoornsche Courant
  5. 1888 – Maas en Peel 8 december
  6. 1888 – Venloosch Weekblad 8 december
  7. 1982 – Amsterdams Sinterklaasboek
Foto's:
  1. 1885 – Oudste Sinterklaasfoto – Tramstation van Purmerend
  2. 1900 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Oud Ommen
  3. 1901 – Basisonderwijs. St. Nicolaas bezoekt de kleuterschool van de St. Anna-parochie.
  4. 1908 – Sinterklaas en Zwarte Piet, (Oud Ommen )
  5. 1909 – Sinterklaas en kleine Piet bezoeken een school
  6. 1914 – Sinterklaas en Zwarte Piet te paard, Petten
  7. 1914 – Sinterklaas met zijn Pieten, Bergen op Zoom
  8. 1917 – Intocht Sint Nicolaas in Loenen aan de Vecht.
  9. 1920 – Piet en Sint te paard, Bergen op Zoom
  10. 1920 – Sint te paard, Arnhem
  11. 1923 – Sinterklaas intocht, Alkmaar
  12. 1924 – Sinterklaas en Zwarte Piet, Dordrecht
  13. 1926 – Zie Ginds komt de stoomboot…
  14. 1929 – Speeltuinvereniging Vooruit; Vertrek van Sint Nicolaasoptocht (Ede)
  15. 1930 – Sint en Pieten te paard, Nijmegen
  16. 1930 – Sint Nicolaas met Zwarte Piet, Maastricht
  17. 1934 – Intocht amsterdam , met de zevende Piet
  18. 1934 – Intocht Amsterdam, (stads-herauten)
  19. 1934 – Sinterklaas met zijn Zwarte Pieten, Dordrecht
  20. 1935 – Intocht Sinterklaas, Waalwijk
  21. 1938 – Intocht te Utrecht
  22. 1938 – Sint Piter en Hansje Plus
  23. 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 2
  24. 1942 – Intocht Sinterklaas, voor de oude Jongensschool, nu Johan Frisoplein 1
  25. 1942 – Sinterklaas en Zwarte Piet bezoeken een kleuterschool
  26. 1945 – Intocht Eindhoven
  27. 1948 – Intocht Marken, (maskers, roe, ketting)
  28. 1948 – Sint en Pieten te paard, intocht Roosendaal
  29. 1952 – Sinterklaas en Zwarte Pieten, Helmond
  30. 1953 – Intocht Alkmaar
  31. 1954 – Intocht Amsterdam, Meerdere Pieten op bromfietsen
  32. 1954 – Sinterklaas, Paardenknecht/heraut en Zwarte Piet
  33. 1954 – Zwarte Pieten op scooters
  34. 1955 – Sinterklaas, Zwarte Pieten en herauten op de Stoomboot ‘Spanje’
  35. 1955 – Zwarte Piet bij de Bitri Scooterfabriek te Dokkum
  36. 1960 – Intocht Assen
  37. 1960 – Pieten te paard, landelijke intocht Rotterdam
  38. 1960 – Sint en Piet rijdend te paard, Vlissingen
  39. 1961 – Intocht Assen
  40. 1961 – Pieten en Sint te paard, Waalwijk
  41. 1961 – Pieten te paard,intocht Waalwijk
  42. 1962 – Intocht Amsterdam
  43. 1962 – Pieten te paard, regio Amsterdam (Slotermeer)
  44. 1962 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, paardenknecht/heraut
  45. 1963 – Intocht Amsterdam
  46. 1963 – Pieten te paard, intocht Bergen op Zoom
  47. 1964 – Intocht Surhuisterveen
  48. 1964 – Portretfoto (Sinterklaas-3 Pieten-2 herauten)
  49. 1965 – Piet te paard, landelijke intocht Vlissingen
  50. 1965 – Pieten te paard, Vlissingen
  51. 1969 – Pieten te paard, Schagen
  52. 1970 – Sinterklaas intocht met de stoomboot, Haarlem
  53. 1990 – Intocht Groningen, met een erewacht van herauten
  54. 1996 – Stoomboot met Sint en zijn Pieten, Werkendam
  55. 2008 – Pieten te paard, Zaandam
  56. 2011 – Pieten te paard, intocht Amsterdam
  57. 2012 – Piet te paard, intocht Roosendaal
  58. 2014 – Pietjes te paard, Rotterdam
  59. Intocht in Mill, ca. ?
  60. Jaartal onbekend: Sinterklaas en Zwarte Piet (schoolbezoek)
  61. Sinterklaas en Zwarte Piet in een boerendorp (Hattem)
  62. 1922 – Sinterklaas en Zwarte Piet op de stoomboot
  63. 1928 / 1932 – Sinterklaas en Zwarte Pieten op de stoomboot
  64. 1950 – Sint Piterfeest in Grou
  65. 1935 – Sinterklaas intocht Amsterdam
  66. 1935 – Sinterklaas intocht Amsterdam (Amsterdamse ruiters)
Films:
  1. 1920 – Hoe Sint Nicolaas de Jordaan gelukkig maakt
  2. 1924 – Intocht Sinterklaas
  3. 1927 – Sinterklaas en Zwarte Piet (op een Ezel) bezoeken een school
  4. 1928 – Intocht Volendam
  5. 1929 – Intocht Breda, schimmel op het dek
  6. 1930 – Intocht Sinterklaas in roeiboot
  7. 1930 – Sinterklaas intocht
  8. 1931 – Intocht Sinterklaas Oosterhout met Pieten te paard
  9. 1934 – Intocht Amsterdam
  10. 1935 – Intocht Amsterdam, Sinterklaas met Zwarte Pieten en Herauten
  11. 1936 – Sint Nicolaas
  12. 1939 – Sinterklaas te Arnhem
  13. 1941 – Sinterklaas, Zwarte Piet en herauten onder toezicht Duitse bezetter
  14. 1945 – Sinterklaas intocht
  15. 1947 – Feestelijke Intocht Sinterklaas (Haarlem )
  16. 1948 – Intocht Deventer
  17. 1948 – Sinterklaas intocht Deventer
  18. 1949 – Aankomst Sinterklaas, Zandvoort
  19. 1949 – Licht en wamte in koude en duisternis
  20. 1949 – Sinterklaas intocht Zandvoort
  21. 1950 – Intocht Assen (dl.2)
  22. 1950 – Sinterklaas intocht Assen
  23. 1950 – Sinterklaas intocht Tilburg
  24. 1950 – Sinterklaas wordt verwelkomd te Waarloos
  25. 1952 – Intocht van Sinterklaas in Amsterdam
  26. 1955 – Sinterklaas komt aan per helikopter (Den Haag)
  27. 1958 – Raamsdonk Sinterklaas intocht
  28. 1958 – Sinterklaas in Waalwijk
  29. 1959 – Sinterklaasintocht (plaats?)
  30. 1960 – Intocht Brielle
  31. 1960 – Intocht Sinterklaas, Hoogeveen
  32. 1960 – Intocht Zandvoort
  33. 1960 – Sinterklaas intocht Hoogeveen2
  34. 1961 – Intocht Sinterklaas in Amsterdam
  35. 1961 – Sinterklaas aankomst per trein te Den Haag
  36. 1962 – Sinterklaas aankomst in Deventer
  37. 1962 – Sinterklaas in Amsterdam intocht
  38. 1968 – Intocht per trein, Velp
  39. 1969 – Intocht Baarn
  40. 1971 – Sinterklaas met Zwarte Pieten en herauten, Apeldoorn
  41. 1971 – Sinterklaas, Zwarte Pieten, Herauten, Spaanse edellieden Rotterdam
  42. 1977 – Intocht Sleen
  43. 1978 – Intocht Sinterklaas, IJmuiden
  44. 1980 – De intocht van Sinterklaas in het winkelcentrum ‘Hof van Spaland’
  45. 1986 – Sinterklaas intocht Waddinxveen
  46. 1988 – Sinterklaas in Barendrecht
  47. Sinterklaas door de jaren heen in Zeeland
  48. 1933 – Sinterklaas op het schoolplein
Illustraties:
  1. 1806-1830 – Ziet Bisschop Sint Niklaas, ô Kindren hier te Paard! (Volksprent)
  2. 1833 -1855 Volksprent, Sint Nicolaes te paerd gezeten1
  3. 1890 – St. Nicolaasspel
  4. 1890 – Stoomboot
  5. 1935 – De intocht van Sint Pieter te Grouw… naar een gekleurde teekening van Ids Wiersma
  6. 1958 – Intocht Amsterdam
  7. Sint Nicolaas met Heraut, Centsprent
  8. Sint Nicolaas te paard
  9. 1900 – Boekje: Rijmpjes en Raadgevingen (surprise)
  10. Ca. 1870 – Boek: St. Nikolaas een sprookje door A.C.W. Staring
  11. 1955 – Sint Nicolaasfeest kenmerken / Sinterklaaspapier
  12. 1960 – Speculaaszakje / St. Nicolaasfeest kenmerken
  13. 1850 / 1870 – Volksprent
  14. 1812 / 1850 – Volksprent
  15. 1833 / 1855 – Volksprent ‘Sint Nicolaes te paerd gezeten…’2
  16. 1873 – Boek ‘St. Nicolaas A.B.C.’
  17. 1960 – Papieren schaal (Lekkernijen)
  18. 1960 – Sinterklaaspapier / Bakje opzetten
Postkaarten:
  1. Postkaart jaren 70
  2. Sinterklaas en Pieten op stoomboot, jaren 70
  3. Sinterklaas postkaart jaren 60
Schilderijen:
  1. 1703 – Feestelijkheden van Sint Nicolaas , Matthijs Naiveu